Αυτόματοι εμφυτεύσιμοι απινιδωτές (βηματοδότες)

Σε ασθενείς με αρρυθμίες, ιδιαίτερα με επεισόδια κοιλιακής μαρμαρυγής, τα οποία ανατάσσονται με ηλεκτρικό shock και δεν προλαμβάνονται με φαρμακευτική θεραπεία, συνιστάται η υποδόρια εμφύτευση ενός μικρού απινιδωτή, μεγέθους ίσου με το μέγεθος που είχε τα πρώτα χρόνια η γεννήτρια ενός βηματοδότη, με τον οποίο παρακολουθείται ο καρδιακός ρυθμός και γίνεται αυτόματη ανάταξη τη κοιλιακής ταχυκαρδίας ή μαρμαρυγής.

Τί είναι αρρυθμία

Αρρυθμία είναι οποιοσδήποτε ρυθμός της καρδιάς που είναι "ανώμαλος." Μπορεί να θεωρηθεί ανώμαλος αν είναι πολύ γρήγορος, πολύ αργός ή ξεκινά εκτός του φυσιολογικού φλεβοκομβικού ρυθμού.

Τί είναι βραδυκαρδία Βλάβη στον κόμβο SA ή αποκλεισμός του ηλεκτρικού σήματος μπορεί να κάνει την καρδιά να χτυπά πολύ αργά. Αυτό ονομάζεται βραδυκαρδία. Ένα άτομο με βραδυκαρδία μπορεί να αισθάνεται πολύ κουρασμένο επειδή το σώμα του δεν παίρνει αρκετό οξυγόνο. Μπορεί ακόμα να αισθάνεται ζαλάδα. Οι βηματοδότες διορθώνουν τη βραδυκαρδία επιταχύνοντας τον χτύπο της καρδιάς σε πιο φυσιολογικό ρυθμό.

Τι είναι κοιλιακή ταχυκαρδία; Μερικές φορές η καρδιά χτυπά πολύ γρήγορα. Αυτό είναι μια σοβαρή κατάσταση που λέγεται κοιλιακή ταχυκαρδία. Η κοιλιακή ταχυκαρδία προκαλείται από την ενεργοποίηση ενός κέντρου που βρίσκεται στις κοιλίες και γίνεται ο πρωτεύων ρυθμός της καρδιάς αντί του φυσιολογιικού φλεβοκομβικού ρυθμού. Κατά την κοιλιακή ταχυκαρδία, η καρδιά χτυπά τόσο γρήγορα ώστε οι κοιλότητες δεν μπορούν να γεμίσουν εντελώς με αίμα ανάμεσα στους παλμούς. Γι' αυτό εξωθείται λιγότερο αίμα από τη καρδιά μέσα στο σώμα, προκαλώντας ζαλάδα, λιποθυμία ή ακόμα και καρδιακή παύση. Η κοιλιακή ταχυκαρδία μπορεί να σταματήσει με φαρμακευτική αγωγή ή με ηλεκτροσόκ. Μερικές φορές ο κανονικός ρυθμός της καρδιάς επανέρχεται χωρίς θεραπεία.

Τι είναι κοιλιακή μαρμαρυγή; Η πιο σοβαρή μορφή αρρυθμίας είναι η κοιλιακή μαρμαρυγή. Στη κοιλιακή μαρμαρυγή πάρα πολλά ηλεκτρικά ενεργοποιούνται στις κολοίες τα οποία προκαλούν "τρεμούλιασμα" (μαρμαρυγή) της καρδιάς αντί για κανονικό ρυθμό. Λόγω του τρεμουλιάσματος, είναι πολύ λίγο το αίμα που αντλείται προς το σώμα. Κάποιο άτομο που υποφέρει από κοιλιακή μαρμαρυγή χάνει πολύ γρήγορα τις αισθήσεις του. Πρέπει να γίνει αμέσως ηλεκτροσόκ ώστε να αποκατασταθεί ο φυσιολογικός ρυθμός της καρδιάς. Αυτό μπορεί να γίνει από ένα εξωτερικό απινιδωτή (εάν ο ασθενής βρίσκεται σε νοσοκομείο) ή από ένα εμφυτεύσιμο απινιδωτή.

Ο απινιδωτής είναι μία συσκευή η οποία μπορεί αυτόματα να αναγνωρίσει και να θεραπεύσει προβλήματα αρρυθμιών, όπως της κοιλιακής ταχυκαρδίας και κοιλιακής μαρμαρυγής.

Περιγραφή της συσκευής

Ο απινιδωτής αποτελείται από δύο κύρια τμήματα. Τη γεννήτρια που εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα και τα καλώδια που συνδέουν τον απινιδωτή με την καρδιά.

Η γεννήτρια

Η γεννήτρια αποτελείται από τα εξής μέρη:

Η γεννήτρια παλμών αποτελείται από ένα κουτάκι από τιτάνιο που περιέχει:

• Μία μπαταρία που παρέχει ρεύμα στην συσκευή

• Μικροεπεξεργαστή και άλλα ηλεκτρονικά κυκλώματα όπως ηλεκτρονική μνήμη

Η συσκευή ελέγχει συνεχώς τα αυτόχθονα ηλεκτρικά σήματα της καρδιάς και αν διαπιστώσει κάποιο μη φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό, παρέχει ηλεκτρική ενέργεια (θεραπεία). Αυτό επαναφέρει την καρδιά σε ένα φυσιολογικό ρυθμό.

Η ηλεκτρονική μνήμη της συσκευής αποθηκεύει:

• Προγραμματισμένες θεραπευτικές ρυθμίσεις

• Πόση επιτυχία είχε η κάθε θεραπεία

• Το ηλεκτροκαρδιογράφημα

• Την κατάσταση της μπαταρίας (πόση ενέργεια έχει απομείνει ακόμα)

Τα ηλεκτρόδια (καλώδια)

Η συσκευή συνδέεται με την καρδιά μέσω ενός ή δύο ηλεκτροδίων (μονωμένα σύρματα)-μονοεστιακός ή διπλοεστιακός βηματοδότης. Μέσω αυτών των καλωδίων ο απινιδωτής:

• Ελέγχει τον καρδιακό ρυθμό

• Εάν υπάρχει αρρυθμία με γρήγορο ρυθμό δίδει ηλεκτροσόκ για να ανατάξει την αρρυθμία

• Εάν ο ρυθμός είναι βραδύς βηματοδοτεί τη καρδιά με μια καθορισμένη συχνότητα

Τα ηλεκτρόδια εισέρχονται στην καρδιά ενδοφλεβίως, κάνοντας την εμφύτευσή τους μια απλή διαδικασία.

Εξωτερικός προγραμματιστής

Ο προγραμματιστής είναι ένα είδος ηλεκτρονικού υπολογιστή, τον οποίο χειριζεται ο ιατρός στο νοσοκομείο. Επικοινωνεί με την συσκευή μέσω μιας ηλεκτρονικής κεφαλής (μοιάζει με τηλεκοντρόλ τηλεόρασης) η οποία κρατείται πάνω από το δέρμα που καλύπτει τον απινιδωτή σας.

Χρησιμοποιείται για να:

• Προγραμματίσει τον απινιδωτή αμέσως μετά την εμφύτευση

• Ανακαλέσει αποθηκευμένες πληροφορίες από τη μνήμη της συσκευής μεταξύ επισκέψεων στον ιατρό σας.

Πώς λειτουργεί ένας απινιδωτής

Ο απινιδωτής ελέγχει συνεχώς την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς. Αναγνωρίζει πότε ο καρδιακός ρυθμός είναι φυσιολογικός, πολύ βραδύς ή πολύ ταχύς. Αν ο ρυθμός είναι μη φυσιολογικός, παρέχεται αυτόματα θεραπεία με ηλεκτρισμό. Το είδος της θεραπείας εξαρτάται από τις ρυθμίσεις που έχουν προγραμματισθεί.

Η πιο σημαντική λειτουργία του απινιδωτή είναι η παροχή ηλεκτροσόκ για επαναφορά σε φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό σε περίπτωση κοιλιακής μαρμαρυγής (απινίδωση). Επιπλέον ο απινιδωτής μπορεί να παράσχει και άλλου είδους θεραπείες όπως αντιταχυκαρδιακή βηματοδότηση και αντιβραδυκαρδιακή βηματοδότηση.

Αντιταχυκαρδιακή βηματοδότηση

Όταν ανιχνευτεί κοιλιακή ταχυκαρδία, ο απινιδωτής ελέγχει αν ο ρυθμός πρέπει να αναταχθεί. Αν υπάρχει τέτοια περίπτωση, ο απινιδωτής παρέχει μία συνεδρία σύντομων και μικρής ηλεκτρικών ερεθισμάτων για να ανατάξουν την αρρυθμία. Αυτή είναι η αντιταχυκαρδιακή βηματοδότηση. Αυτοί οι ηλεκτρικοί παλμοί δεν είναι αισθητοί από τον ασθενή.

Απινίδωση

Αν ο απινιδωτής ανιχνεύσει κοιλιακή μαρμαρυγή παρέχει ηλεκτροσόκ υψηλής ισχύος. Αυτό ονομάζεται απινίδωση. Επειδή το ηλεκτροσόκ παρέχεται απευθείας στην καρδιά, η ενέργεια που απαιτείται είναι μόνο το 1/10 από αυτό που παρέχεται από τους ιατρούς σε εξωτερική απινίδωση. Ο χρόνος που διανύεται από την έναρξη της κοιλιακής μαρμαρυγής μέχρι και την παροχή του ηλεκτροσόκ είναι συνήθως 10 δευτερόλεπτα. Τόσος είναι ο χρόνος που απαιτείται για να φορτίσει ο απινιδωτής τους πυκνωτές της συσκευής ώστε να παράσχουν μεγάλης ισχύος ηλεκτροσόκ.

Αντιβραδυκαρδιακή βηματοδότηση

Ο απινιδωτής  μπορεί να ενεργήσει σαν απλός βηματοδότης για να δράσει προληπτικά σε βραδεία καρδιακή συχνότητα. Οι απινιδωτές μπορούν να ανιχνεύσουν και να βηματοδοτήσουν τον κόλπο και/ή την κοιλία. Αυτό ονομάζεται μονοεστιακή ή διπλοεστιακή βηματοδότηση.

Διαδικασία εμφύτευσης

Η εγχείρηση εμφύτευσης ενός απινιδωτή πραγματοποιείται συνήθως χωρίς ολική αναισθησία αλλά με τοπική αναισθησία.

Η συσκευή συνήθως εμφυτεύεται στο στήθος κάτω από τη κλείδα και σπάνια στην κοιλιά.

Όπου και αν τοποθετηθεί πρώτα γίνεται μία τομή στο δέρμα για να δημιουργηθεί μια θήκη κάτω από το δέρμα ή τον μυ μέσα στην οποία θα τοποθετηθεί ο απινιδωτής.

Ακτινογραφία θώρακα από ασθενή με μονοεστιακό απινιδωτή

 

Το ένα ή τα δύο ηλεκτρόδια περνάνε μέσω της υποκλειδίου φλέβας και τοποθετούνται στο δεξιό κόλπο και τη δεξιά κοιλία της καρδιάς. Η θέση ελέγχεται με ακτινογραφία, και τα ηλεκτρόδια δοκιμάζονται για να εξασφαλισθεί ότι έχουν καλή επαφή με την καρδιά. Τα ηλεκτρόδια συνδέονται με τον απινιδωτή, ο οποίος τότε τοποθετείται στη θήκη. Πριν κλείσει η τομή, ο ιατρός θα κάνει έναν έλεγχο απινίδωσης. Ο σημαντικός αυτός έλεγχος περιλαμβάνει εσκεμμένη δημιουργία κοιλιακής μαρμαρυγής και επιβεβαίωση σωστής λειτουργίας του απινιδωτή. Όταν ο ιατρός επιβεβαιώσει ότι τα αποτελέσματα όλων των ελέγχων είναι ικανοποιητικά, η τομή θα κλείσει με ράμματα.

Εξάντληση της γεννήτριας

Οι μπαταρίες στον απινιδωτή θα διαρκέσουν αρκετά χρόνια. Αδειάζουν πολύ αργά και προβλεπόμενα. Ο χρόνος που θα αντικατασταθεί υποδεικνύεται από τον προγραμματιστή που ελέγχει το δυναμικό της μπαταρίας. Με μία επέμβαση, που μοιάζει αρκετά με την πρώτη, θα ανοιχτεί η τομή και η παλιά συσκευή θα αντικατασταθεί με μια καινούργια (αντικαθίσταται όλη η συσκευή και όχι μόνο η  μπαταρία. Με την ευκαιρία θα ελεχθούν λεπτομερώς και τα ηλεκτρόδια και αν χρειάζεται θα αντικατασταθούν.

Η ζωή μετά τον απινιδωτή

Ασχολίες

Ο απινιδωτής δεν επηρεάσει την ικανότητα εργασίας, απλώς θα πρέπει να αποφεύγονται κάποιες εργασίες ή τοποθεσίες όπως:

• Τοποθεσίες με ηλεκτρικό εξοπλισμό υψηλής τάσης

• Δυνατούς μαγνήτες που χρησιμοποιούνται σε βαριές βιομηχανίες.

• Κοντά σε ραντάρ

• Άλλες πηγές δυνατής ηλεκτρομαγνητικής παρεμβολής.

Εάν έχετε απορίες για την εργασία σας ή τον εργασιακό σας χώρο, ρωτήστε το γιατρό. Αυτός μπορεί να σας καθοδηγήσει για τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται

Ο απινιδωτής δεν επηρεάσει τις σεξουαλικές σχέσεις.

Όταν κάνετε ταξίδια θυμηθείτε να:

• Πάρτε μαζί σας τη κάρτα (ταυτότητα) του βηματοδότη

• Δείχνετε πάντα την ταυτότητα σε σημεία ελέγχου ασφαλείας σε αεροδρόμια. Ζητήστε έλεγχο με το χέρι και όχι με χειροκίνητη ηλεκτρονική ράβδο. Οι πύλες ελέγχου δεν πρέπει να παρουσιάσουν πρόβλημα αν περάσετε μέσα από αυτές χωρίς καθυστέρηση.

Η άσκηση κάνει καλό στην καρδιά και πρέπει να επιδιώκεται. Θα πρέπει όμως να αποφεύγεται αθλήματα τα οποία μπορούν να προκαλέσουν κτυπήματα στο στήθος από άλλους συναθλητές. Οι θαλάσσιες καταδύσεις πρέπει να αποφεύγονται.

Ηλεκτρομαγνητικές παρεμβολές.

Τι να κάνετε αν δώσει  ηλεκτροσοκ ο απινιδωτής

Εάν αρχίσετε να αισθάνεστε συμπτώματα ταχυαρρυθμίας, ο απινιδωτής θα εφαρμόσει την θεραπεία που έχει ορισθεί, αν χρειάζεται, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Τότε θα πρέπει: Να μείνετε ήρεμοι. Βρείτε μέρος να καθήσετε ή να ξαπλώσετε, Εάν είναι δυνατόν, ζητήστε από κάποιον να μείνει μαζί καθ' όλη την διάρκεια του συμβάντος, Να έχετε πάντα μαζί το τηλέφωνο ενός φιλικού ή συγγενικού σας προσώπου για κλήση σε περίπτωση ανάγκης, Εάν δεν νοιώθετε καλά μετά την θεραπεία με σοκ, βάλτε κάποιον να τηλεφωνήσει στον γιατρό σας επειγόντως. Ακολουθείστε τις οδηγίες του γιατρού. Μπορεί να σας ζητηθεί να πάτε στα επείγοντα περιστατικά, Εάν αισθάνεστε καλά μετά την θεραπεία και τα συμπτώματα δεν ξαναεμφανίζονται, ίσως να μη χρειαστείτε άμεση ιατρική βοήθεια. Ακολουθείστε τις οδηγίες του γιατρού σας σχετικά με το πότε θα επικοινωνήσετε μαζί του μετά το σοκ. Οταν επικοινωνήσετε, ο γιατρός θα σας κάνει τις ακόλουθες ερωτήσεις: Τι κάνατε ακριβώς πριν την θεραπεία με σοκ; Πως αισθανθήκατε ακριβώς μετά την θεραπεία με σοκ; Τι συμπτώματα παρατηρήσατε πριν την θεραπεία με σοκ; Είναι σημαντικό να προβλέψετε με την οικογένεια και φίλους σας την επικοινωνία με ιατρικό προσωπικό άμεσης ανάγκης και τον γιατρό σας. Είναι φρόνιμο να γνωρίζετε τα τοπικά τηλέφωνα άμεσης ανάγκης και πληροφορίες σχετικά με την τρέχουσα φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνετε. Κρατείστε ένα αντίγραφο αυτών των πληροφοριών δίπλα στο τηλέφωνό σας, έτσι οποιοσδήποτε μπορεί να το βρει, εάν υπάρξει ανάγκη. Εάν κάποιος σας αγγίζει την στιγμή που ο απινιδωτής εφαρμόζει θεραπεία σοκ, μπορεί να νοιώσει ένα "γαργαλητό". Αυτό συμβαίνει γιατί η ενέργεια περνάει μέσα από το δέρμα σας στο άλλο άτομο. Δεν είναι επικίνδυνο για κανένα που σας ακουμπά. Μπορεί, επίσης, να νοιώσετε τους μυς να σκληραίνουν ή να δείτε να "πετάγεστε" ελαφρά, σαν να ξαφνιαζόσαστε.

Οποιαδήποτε συσκευή χρησιμοποιεί ηλεκτρισμό, μπαταρίες ή περιέχει μαγνήτες, περιβάλλεται από ηλεκτρομαγνητικό πεδίο. Οι περισσότερες οικιακές συσκευές δεν προκαλούν πρόβλημα στον απινιδωτή επειδή το πεδίο τους είναι πολύ αδύναμο. Επίσης, η ισχύς ενός ηλεκτρομαγνητικού πεδίου ελαττώνεται πολύ γρήγορα, ακόμα και σε μικρή απόσταση. Όμως, ένα πολύ ισχυρό μαγνητικό πεδίο μπορεί να παρέμβει στον απινιδωτή και αυτό ονομάζεται ηλεκτρομαγνητική παρεμβολή.

Η ισχυρή ηλεκτρομαγνητική παρεμβολή μπορεί να εμποδίσει τον απινιδωτή από το να παράσχει την σωστή θεραπεία στην καρδιά. Η επίδραση συνήθως κρατάει μόνο όταν είστε κοντά στην πηγή της ισχυρής ηλεκτρομαγνητικής παρεμβολής. Μόλις απομακρυνθείτε ο απινιδωτής επανέρχεται συνήθως σε φυσιολογική λειτουργία. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μία πραγματικά ισχυρή ηλεκτρομαγνητική παρεμβολή μπορεί να προκαλέσει μόνιμη ζημιά στα κυκλώματα του απινιδωτή ή να επέμβει στον προγραμματισμό του.

 

ΠΡΟΣΟΧΗ : Η μαγνητική τομογραφία (MRI) δεν συνιστάται για κανέναν ασθενή με απινιδωτή ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΟΠΟΙΟΥΣΔΗΠΟΤΕ ΟΡΟΥΣ. Επειδή ο εξοπλισμός χρησιμοποιεί ισχυρούς μαγνήτες, να μην εισέρχεστε ποτέ σε χώρους όπου υπάρχει τέτοιος εξοπλισμός - και για κανέναν λόγο.

  

Διάβασε περισσότερα για τις ηλεκτρομηχανικές παρεμβολές

Η εξάπλωση της χρήσης των εμφυτεύσιμων απινιδωτών έχει αλλάξει ριζικά στην αντιμετώπιση των κοιλιακών ταχυαρρυθμιών. Η θνητότητα από αρρυθμίες έχει μειωθεί σημαντικά και η ολική θνητότητα έχει μειωθεί 30%. Η τελική πρόγνωση, όμως, κι’ εδώ εξαρτάται από τη βαρύτητα της υποκείμενης οργανικής καρδιοπάθειας, κάτι που θα πρέπει να συνεκτιμάται πάντοτε στην καθημερινή κλινική πράξη.