Ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας

Τι είναι ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας;

Η μιτροειδής βαλβίδα όπως έχουμε αναφέρει, βρίσκεται μεταξύ αριστερού κόλπου και αριστερής κοιλίας. Στην συστολή της καρδιάς κλείνει και στην διαστολή ανοίγει. Φυσιολογικά κατά την διάρκεια της συστολής η βαλβίδα κλίνει στεγανά. Εάν από κάποια αιτία το στόμιο της βαλβίδας δεν κλείσει στεγανά τότε αίμα παλινδρομεί από την αριστερά κοιλία στον αριστερό κόλπο και η κατάσταση αυτή ονομάζεται ανεπάρκεια μιτροειδούς.

Η παλινδρομούσα ποσότητα αίματος αυξάνει τις διαστάσεις του αριστερού κόλπου, ενώ στη διαστολή επιστρέφει στην αριστερά κοιλία επιβαρύνοντας το έργο της. Αντιδραστικά η αριστερή κοιλία διατείνεται και παρουσιάζει υπερτροφία.

Εάν εκδηλωθεί αιφνίδια ονομάζεται οξεία, αλλιώς, χρόνια ανεπάρκεια μιτροειδούς.

Στη χρόνια ανεπάρκεια μιτροειδούς λόγω αυξημένης διατασιμότητας της αριστερής κοιλίας η μεγάλη αύξηση του όγκου της αριστερής κοιλίας συνδυάζεται με χαμηλή τελοδιαστολική πίεση.

Αποτέλεσμα των μηχανισμών αντιρρόπισης είναι ότι σε χρόνια ανεπάρκεια μιτροειδούς με μεγάλο και διατατό κόλπο, για πολλά χρόνια διατηρείται φυσιολογική η καρδιακή παροχή και η αρτηριακή πίεση με πνευμονικές πιέσεις επίσης φυσιολογικές ή λίγο αυξημένες.

Η βαριά πνευμονική υπέρταση απαντά πολύ σπάνια σε αυτή τη μορφή της ανεπάρκειας μιτροειδούς.

Στο τελικό στάδιο της κατάστασης αυτής εμφανίζονται εκδηλώσεις χαμηλής καρδιακής παροχής και πολύ λιγότερο πνευμονικής συμφόρησης.

Από την άλλη μεριά όταν ο αριστερός κόλπος είναι μικρός και με φυσιολογική ή μειωμένη διατασιμότητα όπως συμβαίνει στην οξεία ανεπάρκεια της μιτροειδούς η πίεση στον αριστερό κόλπο και ιδιαίτερα το κύμα V αυξάνονται πολύ.

Το κλινικοπαθολογικό επακόλουθο της σοβαρής οξείας ανεπάρκειας μιτροειδούς είναι πνευμονική συμφόρηση και οξύ πνευμονικό οίδημα.

Ποια τα αίτια της ανεπάρκειας μιτροειδούς;

Οξεία

Οφείλεται σε έμφραγμα του μυοκαρδίου, λοιμώδη  ενδοκαρδίτιδα η τραυματισμό.

Χρόνια

Συνήθως οφείλεται σε ρευματικό πυρετό. Στην κατάσταση αυτή σε αρκετές περιπτώσεις συνυπάρχει ταυτόχρονα και στένωση της βαλβίδας.

Άλλες αιτίες είναι η πρόπτωση της βαλβίδας, η λειτουργική ανεπάρκεια λόγω διεύρυνσης του δακτυλίου που στηρίζεται η βαλβίδα από διάταση της αριστεράς κοιλιάς σε καταστάσεις όπως η καρδιακή ανεπάρκεια.

Ποια τα συμπτώματα της ανεπάρκειας μιτροειδούς;

Οξεία

Εκδηλώνεται αιφνίδια με έντονη δύσπνοια (οξύ πνευμονικό οίδημα) και πτώση της αρτηριακής πιέσεως.

Χρόνια

Δύσπνοια:

Στην αρχή στην κόπωση, και μετά στην ηρεμία. Όταν είναι σοβαρή η δύσπνοια μπορεί να εκδηλωθεί σαν οξύ πνευμονικό οίδημα.

Εύκολη κόπωση:

Αίσθημα προκαρδίων παλμών:

Οφείλεται σε αρρυθμία. Η πιο συχνή αρρυθμία είναι οι έκτακτες κολπικές και κοιλιακές συστολές και η κολπική μαρμαρυγή.

Πως γίνεται η διάγνωση της ανεπάρκειας μιτροειδούς;

Κατά την ακρόαση παρατηρούνται:

• Ολοσυστολικό φύσημα ακουστό σ' όλο το προκάρδιο, που επεκτείνεται προς τη μασχάλη

• Εξασθένιση του 1ου καρδιακού τόνου και παρουσία 3ου σε μεγάλη ανεπάρκεια

• Αύξηση του πνευμονικού στοιχείου του 2ου στοιχείου σε πνευμονική υπέρταση.

Ηλεκτροκαρδιογράφημα:

• Καταγράφεται η υπερτροφία του αριστερού κόλπου και της αριστεράς κοιλιάς.

• Επίσης οι συνυπάρχουσες αρρυθμίες συνήθως κολπική μαρμαρυγή

Ακτινογραφία θώρακος:

• διάταση του αριστερού κόλπου που συνήθως απουσιάζει στην οξεία μορφή.

• διάταση και υπερτροφία της αριστερής κοιλίας. Η σκιά της καρδιάς είναι μεγαλύτερη από το φυσιολογικό και μερικές φορές καταλαμβάνει όλο το πλάτος του θώρακα και ονομάζεται τότε βόειος καρδιά

• ασβέστωση της βαλβίδας και του μιτροειδικού δακτυλίου

Υπερηχογράφημα καρδιάς:

Με την εξέταση αυτή επιβεβαιώνεται η διάγνωση και ελέγχεται η σοβαρότητα της ανεπάρκειας. Καταγράφονται:

• Αύξηση των διαστάσεων του αριστερού κόλπου και της αριστερής κοιλίας

• Μπορεί να αναζητηθεί η αιτία της ανεπάρκειας και να εκτιμηθεί το μέγεθος της.

Καθετηριασμός: Καθετηριασμός γίνεται όταν συνυπάρχει έμφραγμα του μυοκαρδίου ή στην χρόνια ανεπάρκεια  υποψία στεφανιαίας νόσου.

Ποια η θεραπεία της ανεπάρκειας μιτροειδούς;

Σε όλες τις περιπτώσεις προληπτική προφύλαξη για ενδοκαρδίτιδα με την χορήγηση αντιβιοτικών, όταν υπάρχει τραυματισμός, ή γίνεται οδοντιατρική ή χειρουργική επέμβαση.

Φαρμακευτική θεραπεία:

Σε δύσπνοια διουρητικά και σε αρρυθμία που οφείλεται σε κολπική μαρμαρυγή δακτυλίτιδα ή αλλά βραδυκαρδιακά φάρμακα. Τα αγγειοδιασταλτικά βελτιώνουν την ανεπάρκεια της μιτροειδούς, καθώς αυξάνουν το ποσοστό του όγκου παλμού που προωθείται συγκριτικά με εκείνο που παλινδρομεί.

Χειρουργική θεραπεία:

Όταν η ανεπάρκεια της μιτροειδούς είναι σοβαρή γίνεται διόρθωση ή αντικατάσταση της βαλβίδας. Η ανεπάρκεια της μιτροειδούς πρέπει να διορθωθεί, πριν επέλθει αριστερή καρδιακή ανεπάρκεια.

Η διόρθωση μπορεί να γίνει με βαλβιδοπλαστική, ήτοι διόρθωση και αποκατάσταση αυτής με ειδική τεχνική ή με αντικατάσταση της βαλβίδας με βιολογικό μόσχευμα ή μεταλλική βαλβίδα.