Παροξυσμική υπερκοιλιακή ταχυκαρδία
Όπως έχουμε αναφέρει φυσιολογικά οι παλμοί της καρδιάς προέρχονται από τον φλεβόκομβο ο οποίος βηματοδοτεί την καρδιά με 50-100 παλμούς ανά λεπτό
Εάν από κάποια αιτία την βηματοδότης την αναλάβουν αλλά κέντρα εκτός του φλεβόκομβου, τα οποία βρίσκονται στο επίπεδο των κόλπων εμφανίζεται αρρυθμία που ονομάζεται παροξυσμική υπερκοιλιακή ταχυκαρδία.
Ποιοι οι μηχανισμοί της παροξυσμικής υπερκοιλιακής ταχυκαρδίας;
Αυτοματικό κέντρο: Ένα κομμάτι κολπικού μυοκαρδίου παράγει παλμούς με συχνότητα μεγαλύτερη του φλεβόκομβου, και αναλαμβάνει την βηματοδότης της καρδιάς με γρήγορο ρυθμό.
Επανείσοδος: Το φυσιολογικό ερέθισμα λόγω παθολογικής αγωγής κάνει ταχύ κύκλο μέσα στον κολποκοιλιακό κόμβο με αποτέλεσμα ταχεία βηματοδότης της καρδιάς.
Επανείσοδος από παραπληρωματικό δεμάτιο: Το φυσιολογικό ερέθισμα λόγω ύπαρξης (κανονικά δεν υπάρχει) παραπληρωματικού δεματίου κάνει ταχύ κύκλο μεταξύ κολποκοιλιακού κόμβου και παραπληρωματικού δεματίου και συντηρεί μια ταχυκαρδία που ονομάζεται κολποκοιλιακή ταχυκαρδία. Φυσιολογικά οι κόλποι και οι κοιλίες επικοινωνούν ηλεκτρικά μόνο μέσω του κολποκοιλιακού κόμβου. Το παραπληρωματικό δεμάτιο είναι νησίδα μυοκαρδιακού αγώγιμου ιστού, που βραχυκυκλώνει κόλπους και κοιλίες. Τα άτομα που έχουν αυτό το επιπλέον δεμάτιο λέμε ότι έχουν σύνδρομο Wolff-Parkinson-White
Ποια τα αίτια της παροξυσμικής υπερκοιλιακής ταχυκαρδίας
Εμφανίζεται σε φυσιολογικές όσο και σε πάσχουσες καρδιές.
Η αυτοματική κολπική ταχυκαρδία εμφανίζεται σε οργανική καρδιοπάθεια, ενώ οι ταχυκαρδίες από επανείσοδο σε άτομα χωρίς οργανική καρδιακή πάθηση.
Πως εκδηλώνεται η παροξυσμική υπερκοιλιακή ταχυκαρδία;
Χαρακτηρίζεται από αιφνίδια έναρξη, διαρκεί λεπτά, ώρες, η ημέρες και αιφνίδια σταματάει. Η Καρδιά πάλλεται με μεγάλη συχνότητα που κυμαίνεται μεταξύ 150-250 σφίξεις ανά λεπτό.
Εάν εμφανίζεται σε έδαφος οργανικής καρδιοπάθειας μπορεί να προκαλέσει δύσπνοια η υπόταση.
Πως γίνεται η διάγνωση της παροξυσμικής υπερκοιλιακής ταχυκαρδίας;
Ιστορικό: Αίσθημα προκαρδίων παλμών οι οποίοι εμφανίζονται αιφνίδια και φεύγουν αιφνίδια.
Ηλεκτροκαρδιογράφημα: Δεν υπάρχουν εμφανή P, οι δε σφύξεις της καρδιάς κυμαίνονται μεταξύ 150-250 σφύξεις ανά λεπτό.
Σπάνια χρειάζεται η τοποθέτηση Holter καρδιάς.
Ποια η θεραπεία της παροξυσμικής υπερκοιλιακής ταχυκαρδίας;
Διακοπή της ταχυκαρδίας: Όταν ο πάσχων έχει την ταχυκαρδία πρέπει να γίνεται πάντα προσπάθεια διακοπής της α) με διάφορους χειρισμούς που διεγείρουν το παρασυμπαθητικό σύστημα όπως δοκιμασία Valsava, η μάλαξη των καρωτίδων. β) με φάρμακα όπως αδενοσίνη, βεραπαμίλη η διλτιαζεμη. γ) εάν τα ανωτέρω αποτύχουν η ταχυκαρδία ανατάσσεται με απινίδωση.
Για την πρόληψη των υποτροπών συνιστάται υγιεινοδιαιτητική αγωγή με αποφυγή καπνίσματος, οινοπνευματωδών ποτών, συγκινήσεων, μεγάλων γευμάτων, ιδίως εάν ο ασθενής αναφέρει ότι οι παράγοντες αυτοί συνδυάζονται με έκλυση της ταχυκαρδίας. Από φαρμακευτικής πλευράς μπορεί να χορηγηθεί κινιδίνη ή αναστολέας των β-αδρενεργικών υποδοχέων ή αμιωδαρόνη ή και άλλο αντιαρρυθμικό φάρμακο. Εάν υπάρχει υποψία καρδιακής ανεπάρκειας προτιμάται η χορήγηση δακτυλίτιδος.
Εάν αποτύχουν μπορεί να επιχειρηθεί καθετηριασμός για ηλεκτροφυσιολογική μελέτη, εύρεση της παθολογικής εστίας που προκαλεί την ταχυκαρδία και καταστροφή της με υψίσυχνο ρεύμα. (Κατάλυση, ablation)
Κατάλυση (ablation)
Σε υποτροπιάζουσα επίμονη υπερκοιλιακή ταχυκαρδία με μηχανισμό επανεισόδου γίνεται κατάλυση-καυτηριασμός (ablation) του υπεύθυνου δεματίου με ειδικό ηλεκτρόδιο-καθετήρα από το οποίο χορηγούνται ραδιοκύματα υψηλής συχνότητας. Η θεραπευτική αυτή επέμβαση είναι δημοφιλής με επιτυχία μεγαλύτερη του 90%, και γίνεται με ένα άλλο απλό καθετηριασμό κατά τον οποίο με ηλεκτροφυσιολογική μελέτη εντοπίζεται το κύκλωμα επανεισόδου και στη συνέχεια πραγματοποιείται η κατάλυση. Οι παρενέργειες είναι σπάνιες, π.χ. εμφάνιση διαταραχής της κολποκοιλιακής αγωγής.