Επαναστένωση μετά αγγειοπλαστική

Το πιο σοβαρό πρόβλημα με την αγγειοπλαστική με μπαλόνι που δημιουργείται είναι η επαναστένωση αφού το ένα τρίτο των ασθενών μέσα στο πρώτο εξάμηνο επιστρέφει στο νοσοκομείο με τα ίδια συμπτώματα που είχε πριν την αγγειοπλαστική λόγω επαναστένωσης της διατεθείσας αρτηρίας.

Θεωρείται ότι ο μηχανισμός αυτού του φαινομένου, δεν είναι η πρόοδος της αθηροσκλήρωσης των  στεφανιαίων αρτηριών, αλλά μάλλον η απάντηση υπερπλαστικών μηχανισμών στο "τραυματισμό" του αγγείου από τη διάταση. Σε αυτή τη περίπτωση πρέπει να διενεργηθεί και πάλι αγγειοπλαστική

Επαναστένωση αγγειου μετά αγγειοπλαστική

Αποσυρθέν stent που ελευθερώνει ακτινοβολία

Η χρήση των stents έχει μειώσει το ποσοστό επαναστένωσης και επανάληψης της αγγειοπλαστικής. Το πρόβλημα έχει ακόμα περιορισθεί καθώς νέοι τύποι stent που απελευθερώνουν φάρμακα έχουν κυκλοφορήσει τελευταία.

Τα stent που ελευθέρωναν ακτινοβολία β ή γ αποσύρθηκαν αφού δεν ήταν αποτελεσματικά. 

Stent που απελευθερώνει φάρμακο

Στην τρέχουσα μάχη, λοιπόν, για να μειώσουν την επαναστένωση, μπήκαν τα stent που απελευθερώνουν διάφορες φαρμακευτικές ουσίες. Τα stent αυτά "ντύνονται" απέξω με ένα στρώμα φαρμάκου (ανοσοκαταλτατικό ή αντιβιοτικό) που απελευθερώνεται σιγά. Από διάφορες μελέτες έχουν παρουσιάσει πολύ μειωμένα ποσοστά επαναστένωσης

Στη πράξη για χρήση κυκλοφορούν δυο τύποι:

 • Το CYPHER™ stent από το CORDIS/Johnson & Johnson

 • Το TAXUS™ της Boston Scientific's

Αποτελέσματα από πρόσφατες εξελίξεις

Από τις καινοτομίες στις ενδοστεφανιαίες προθέσεις (stent), τα επικαλυμμένα με φάρμακο έδειξαν να μειώνουν την επαναστένωση (drug eluting stent, DES) σε σχέση με τα χωρίς φάρμακο (γυμνά stent) και να ανταγωνίζονται ακόμα και το χειρουργείο σε τριαγγειακή νόσο. Δεν έδειξαν όμως να μειώνουν τις σοβαρές επιπλοκές του επανεμφράγματος και του θανάτου.

Τα DES αποτελούν το δεύτερο μεγάλο σταθμό στην εξέλιξη της επεμβατικής καρδιολογίας μετά την εισαγωγή της αγγειοπλαστικής των στεφανιαίων αρτηριών (μπαλονάκι) το 1977. Αυτό συμβαίνει γιατί η εφαρμογή των γυμνών stent αν και μείωσε σημαντικά το πρόβλημα της επαναστένωσης, προσέθεσε και μία νέα νοσολογική οντότητα, την επαναστένωση στο stent, πού συναντάται σε ένα ποσοστό 20-40% των ασθενών πού φέρουν stent.

Σήμερα έχουμε στην κλινική πράξη δυο ασφαλή και αποτελεσματικά DES με ραπαμυσίνη (sypher stent) και πακλιταξέλη (taxus stent) πού έχουν εμφυτευτεί σε σχετικά μεγάλο αριθμό ασθενών και έχει αποδειχθεί ότι η χρήση τους είναι ασφαλής και αποτελεσματική στην κα­θημερινή κλινική πράξη, ελαττώνοντας τόσο την ανάγκη νέας επέμβασης επαναγγείωσης, όσο και τα μείζονα καρδιακά συμβάντα συγκριτικά με τα συμβατικά stent σε διάστημα παρακολούθησης μέχρι και δύο ετών. Ωστόσο, η χρήση των DES δεν συνδέθηκε με μείωση της θνητότητας η του εμφράγματος του μυοκαρδίου. Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης REALITY, πού συγκρίθηκαν τα δυο stent, δεν διαπιστώθηκαν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους.

Όσον άφορα στους διαβητικούς ασθενείς, η χρήση των DES μείωσε σημαντικά το ποσοστό επαναστένωσης και την ανάγκη επανεπέμβασης συγκριτικά με τα γυμνά stent, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει το θεραπευτικό χάσμα ανάμεσα σε διαβητικούς και μη διαβητικούς.

Παρ' όλα όμως τα καλά αποτελέσματα με τα DES υπάρχουν και κάποια ερωτήματα όπως π.χ. η όψιμη θρόμβωση και οι αντιδράσεις υπερευαισθησίας πού κυρίως αποδίδονται στο πολυμερές αλλά ακόμη δεν έχουν πλήρως διευκρινισθεί.

Πρέπει να τονισθεί ότι η χρήση των DES επιβάλλει τη χορήγηση διπλής αντιαιμοπεταλιακής αγωγής, με ασπιρίνη και κλοπιδογρέλη τουλάχιστον πέραν του εξαμήνου.