Διαταραχές αναπνοής κατά τον ύπνο

Τα προβλήματα της αναπνοής στη διάρκεια του ύπνου έχουν γίνει αντικείμενο εντατικής ιατρικής έρευνας τα τελευταία 30 χρόνια. Η συνειδητοποίηση ότι το ροχαλητό δεν έχει απλώς δυσάρεστες κοινωνικές συνέπειες, αλλά μπορεί να αποτελεί μια προειδοποίηση για υποκείμενες παθολογικές καταστάσεις, έδωσε αφορμή για πολυάριθμες μελέτες και καλύτερη γνώση του θέματος αυτού.

Είναι πλέον σαφές ότι σημαντικός αριθμός ατόμων παρουσιάζει διαταραχές της αναπνοής κατά τον ύπνο. Αυτές κατά κανόνα γίνονται πρώτα αντιληπτές από άλλα άτομα (συνήθως συζύγους) που παρατηρούν το ροχαλητό και τις παύσεις της αναπνοής του πάσχοντος. Όταν οι πάσχοντες ερωτηθούν, συχνά αναφέρουν πρωινό πονοκέφαλο, υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας (που μπορεί να ευθύνεται για τροχαία και άλλα ατυχήματα), μείωση της φυσικής και πνευματικής ικανότητας, ακόμη και γενετήσια ανικανότητα. Τα συμπτώματα αυτά θέτουν την υποψία ενός συνδρόμου απνοιών κατά τον ύπνο (ΣΑΥ), που δεν επηρεάζει μόνο την ευεξία και την ποιότητα ζωής των ασθενών, αλλά μπορεί να οδηγήσει μακροπρόθεσμα σε σοβαρότερα προβλήματα υγείας. Έτσι, όχι σπάνια, σε άτομα που εμφανίζουν ανεξήγητη υπέρταση ή καρδιακές αρρυθμίες μπορεί να βρεθεί ως αιτία μια διαταραχή της αναπνοής κατά τον ύπνο.

Συνήθως η διάγνωση γίνεται με τη πολυπαραμετρική μελέτη ύπνου. Πρόκειται για μια απλή και τελείως ανώδυνη εξέταση, κατά την οποία καταγράφονται για μια ολόκληρη νύχτα οι αναπνευστικές κινήσεις, η ροή του αέρα προς τους πνεύμονες και η οξυγόνωση του αίματος. Η ανάλυση των στοιχείων της καταγραφής την επόμενη μέρα δίνει μια λεπτομερή εικόνα της αναπνευστικής λειτουργίας ενώ κοιμόμαστε.

Εφόσον διαπιστωθεί μια διαταραχή, εκτιμάται ταυτόχρονα ο βαθμός της βαρύτητάς της και η ανάγκη για θεραπεία. Η θεραπευτική αντιμετώπιση μπορεί να ποικίλλει από «απλές» παρεμβάσεις (όπως μείωση του σωματικού βάρους, αποφυγή του αλκοόλ το βράδυ και αλλαγή της θέσης του ύπνου) μέχρι την πλαστική χειρουργική του φάρυγγα (εκεί που υπάρχουν συγκεκριμένα ανατομικά προβλήματα) και την εφαρμογή μη επεμβατικού αερισμού στο σπίτι με ειδικά σχεδιασμένους αναπνευστήρες. Βασική σημασία έχει η σωστή επιλογή των ασθενών που θα χρησιμοποιήσουν την κάθε μέθοδο. Συχνά, τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά και οι ασθενείς αναφέρουν ότι για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια κοιμούνται ξεκούραστα, κάτι που έχει ευεργετικές συνέπειες τόσο στους ίδιους όσο και στις οικογένειές τους