Αγγειογραφία
Γενικά
Αγγειογραφία είναι η εξέταση με την οποία απεικονίζονται το αρτηριακό και φλεβικό δίκτυο του σώματος, με σκοπό την ανάδειξη νόσου, τη καταγραφή στένωσης, απόφραξης ή ανευρύσματος. Η πιο σημαντική προσφορά όμως της αγγειογραφίας είναι η δυνατότητα θεραπευτικής παρέμβασης.
Είναι η μέθοδος η οποία επιτρέπει στον ιατρό να απεικονίσει το εσωτερικό των αρτηριών και των φλεβών του σώματος.
Σήμερα η μελέτη των αγγείων γίνεται με ποικιλία μεθόδων, όπως η σχετικά αιματηρή αγγειογραφία με καθετήρα, καθώς και με αναίμακτες νεότερες μεθόδους όπως η έγχρωμη υπερηχογραφία, η μαγνητική αγγειογραφία και πρόσφατα η τρισδιάστατη αγγειογραφία με αξονικό τομογράφο.
Η αγγειογραφία όμως με καθετήρα αποτελεί τη μέθοδο αναφοράς.
Αγγειογραφία με καθετήρα
Είναι η μέθοδος απεικόνισης, των αιμοφόρων αγγείων των διαφόρων οργάνων του σώματος με ειδικό μηχάνημα το οποίο ονομάζεται αγγειογράφος και λειτουργεί με ακτίνες Χ.
Για την εκτέλεση της μεθόδου απαιτείται παρακέντηση αγγείου, συνήθως της μηριαίας αρτηρίας στη βουβωνική χώρα, μετά από τοπική αναισθησία. Από το σημείο της παρακέντησης εισάγεται λεπτός καθετήρας, ο οποίος οδηγείται στο αγγείο που μας ενδιαφέρει. Ακολουθεί έγχυση ιωδιούχου σκιαγραφικού μέσου και η λήψη των εικόνων οι οποίες αποτυπώνονται σε ακτινολογικό φιλμ ή σε κινηματογραφικό όπως π.χ. στη στεφανιογραφία. Σήμερα οι εικόνες λαμβάνονται και ψηφιακά με τη τεχνική της ψηφιακής αφαιρετικής αγγειογραφίας.
Η εξέταση διαρκεί από 15 λεπτά έως 2 ώρες, ενδέχεται όμως να διαρκέσει και περισσότερο. Στο διάστημα αυτό ο ασθενής παραμένει ξαπλωμένος στην ακτινολογική τράπεζα.
Ο εξεταζόμενος τη προηγούμενη ημέρα της εξέτασης θα πρέπει να λάβει αρκετή ποσότητα υγρών, την ημέρα δε της εξέτασης να είναι νηστικός. Μετά την εξέταση θα πρέπει να παραμείνει κλινήρης άνω των 6 ωρών, ενδέχεται δε να νοσηλευθεί για 24ωρη παρακολούθηση.
Ανάλογα με το εξεταζόμενο όργανο ή αγγείο, η αγγειογραφία έχει ειδική ονομασία π.χ. στεφανιογραφία, ηπατική ή νεφρική αγγειογραφία, αορτογραφία κ.λ.π.
Επίσης σε καθετηριασμό κεντρικών αγγείων ενός οργάνου η αγγειογραφία καλείται εκλεκτική, σε κλάδο δε του ανωτέρω αγγείου καλείται υπερεκλεκτική αγγειογραφία.
Τα προτερήματα της μεθόδου είναι ότι μας παρέχει λεπτομερή και σαφέστατη εικόνα των αγγείων σε αντίθεση δε με τις άλλες μεθόδους ενδέχεται να συνδυάσει διάγνωση και θεραπεία π. χ. αγγειοπλαστική, τοποθέτηση stent ή θρομβόλυση.
Οι περιορισμοί της αφορούν ασθενείς με βλάβη νεφρικής λειτουργίας, αιμορραγική διάθεση και ιστορικό αλλεργίας στα ιωδιούχα σκιαγραφικά μέσα.
Αγγειογραφία με αξονική τομογραφία
Είναι η τεχνική της απεικόνισης του κορμού των αιμοφόρων αγγείων με τη τεχνολογία της αξονικής τομογραφίας.
Γίνεται όπως η συνήθης αξονική τομογραφία, με ειδικό δε πρόγραμμα γίνεται ανασύνθεση των εικόνων σε δύο ή τρεις διαστάσεις.
Σε αντίθεση με την αγγειογραφία με καθετήρα, είναι ανώδυνη, το σκιαγραφικό χορηγείται ενδοφλέβια, ο χρόνος εξέτασης και το κόστος είναι μικρότερα και δεν απαιτείται νοσηλεία του εξεταζόμενου. Επιπλέον η τεχνική αυτή μας προσφέρει τρισδιάστατη απεικόνιση.
Αγγειογραφία με μαγνητική τομογραφία
Είναι τεχνική απεικόνισης του κορμού των αγγείων του σώματος με τη τεχνολογία της μαγνητικής τομογραφίας.
Η σύντομη ονομασία της είναι μαγνητική αγγειογραφία.
Σε δύο από τις υπάρχουσες τεχνικές της μαγνητικής αγγειογραφίας δε χρησιμοποιείται σκιαγραφικό, σε πρόσφατη δε τεχνική χορηγείται το ειδικό σκιαγραφικό για να έχουμε σαφέστερη εικόνα.
Η εξέταση διαρκεί από 10-60 λεπτά ανάλογα με τη τεχνική, είναι ανώδυνη, δεν απαιτείται προετοιμασία του ασθενή, ή νοσηλεία, το δε κόστος είναι μικρότερο της αγγειογραφίας με καθετήρα.
Μειονέκτημά της είναι ότι δεν απεικονίζει τις αποτιτανώσεις στις αθηρωματικές πλάκες.
Η τεχνική αυτή προσφέρει τρισδιάστατη απεικόνιση.