Σπινθηρογράφημα καρδιάς

Με το σπινθηρογράφημα καρδιάς ή μυοκαρδίου καλύτερα, ελέγχεται η αιμάτωση του μυοκαρδίου και έμμεσα εξάγονται συμπεράσματα για την κατάσταση των στεφανιαίων αγγείων.

Τεχνική

Πριν την λήψη του σπινθηρογράφηματος καρδιάς ο άρρωστος υπόκειται σε δοκιμασία κόπωσης είτε με την κλασσική τεχνική σε κυλιόμενο τάπητα ή με φάρμακα εάν υπάρχουν ειδικοί λόγοι όπως άρρωστοι που για οποιοδήποτε λόγο, δεν μπορούν να υποβληθούν σε σωματική άσκηση η κόπωση.

Κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας υπάρχει συνεχής παρακολούθηση του ηλεκτροκαρδιογραφήματος και συχνή μέτρηση της αρτηριακής πιέσεως.

Η δοκιμασία διακόπτεται για τους ίδιους λόγους όπως όταν δεν συνοδεύεται από σπινθηρογράφημα, δηλαδή όταν ο ασθενής φθάσει στο μέγιστο της ασκήσεως ή όταν εμφανίσει συμπτώματα ή / και ηλεκτροκαρδιογραφικές μεταβολές που δεν επιτρέπουν τη συνέχιση της ασκήσεως, χορηγείται μια μικρή ποσότητα ραδιενεργού ουσίας, συνήθως θάλλιο 201 ή τεχνήτιο, ενδοφλεβίως.

Πολλοί ασθενείς ανησυχούν σχετικά με τη χορηγούμενη ραδιενεργό ουσία. Θα πρέπει να γίνει γνωστό ότι οι ποσότητες που χρησιμοποιούνται για διαγνωστικούς λόγους είναι μικρές και ασφαλείς και ότι όλα τα εργαστήρια υποχρεούνται να μετρούν προσεκτικά τις χορηγούμενες δόσεις

Μετά τη χορήγηση του ραδιοϊσοτόπου, ο ασθενής ξαπλώνει σε ειδικό κρεβάτι κάτω από μια γ-κάμερα. Η κάμερα έχει μία έως τρεις κεφαλές που περιστρέφονται γύρω από το θώρακα του ασθενούς και συλλαμβάνει τους σπινθηρισμούς της ραδιενεργού ουσίας που προέρχονται από την καρδιά. Με ειδική επεξεργασία καταγράφονται οι εικόνες της καρδιάς

Το θάλλιο με το αίμα, πηγαίνει στις στεφανιαίες αρτηρίες (είναι τα αγγεία που αιματώνουν την καρδιά) και προσλαμβάνεται από τα μυοκαρδιακά κύτταρα.

Η λήψη της πρώτης ομάδας εικόνων γίνεται αμέσως μετά τη δοκιμασία κοπώσεως. Η πρώτη ομάδα εικόνων δείχνει την αιμάτωση της καρδιάς κατά την άσκηση. Η λήψη εικόνων επαναλαμβάνεται μετά 2,30 ως 4 ώρες. Η δεύτερη ομάδα εικόνων δείχνει την αιμάτωση της καρδιάς σε κατάσταση ηρεμίας.

Όταν μια περιοχή της καρδιάς δεν αιματώνεται καλά, προσλαμβάνει λιγότερο θάλλιο και φαίνεται σαν ελλειμματική περιοχή σε σύγκριση με μια άλλη περιοχή η οποία αιματώνεται φυσιολογικά και ως εκ τούτου δεν απεικονίζεται έλλειμμα.

Οι εικόνες που λαμβάνονται στο τέλος της κόπωσης δείχνουν την αιμάτωση της καρδιάς κατά την άσκηση. Μια δεύτερη σειρά εικόνων λαμβάνονται 4-24 ώρες μετά την κόπωση και δείχνουν την αιμάτωση της καρδιάς στην ηρεμία. Οι εικόνες αυτές συγκρίνονται με αυτές της κόπωσης.

Πως αξιολογείται η εξέταση;

Αν οι εικόνες της κόπωσης και της ηρεμίας δεν δείχνουν έλλειμμα, τότε η αιμάτωση του μυοκαρδίου είναι φυσιολογική και συμπεραίνεται ότι δεν υπάρχει στένωση ή απόφραξη των στεφανιαίων αρτηριών.

Αν οι εικόνες της κόπωσης δείχνουν έλλειμμα και της ηρεμίας δεν δείχνουν (Αναστρέψιμα πλήρως ή μερικώς) ελλείμματα), τότε η αιμάτωση του μυοκαρδίου είναι παθολογική στην κόπωση και συμπεραίνεται ότι υπάρχει στένωση ή απόφραξη των στεφανιαίων αρτηριών.

Αν οι εικόνες της κόπωσης και της ηρεμίας δείχνουν έλλειμμα (σταθερά ελλείμματα), η αιμάτωση του μυοκαρδίου απουσιάζει, και συμπεραίνεται ότι υπάρχει στένωση ή απόφραξη των στεφανιαίων αρτηριών η οποία έχει προκαλέσει νέκρωση (παλαιό έμφραγμα) του μυοκαρδίου.

Άλλα παθολογικά ευρήματα που μπορούν να παρατηρηθούν είναι η αυξημένη πνευμονική πρόσληψη TL-201 (σημείο καρδιακής ανεπάρκειας) και η παροδική ισχαιμική διάταση της αριστερής κοιλίας.

Το σπινθηρογράφημα καρδιάς στην στεφανιαία νόσο

Παρατηρούνται περιοχές που δεν προσλαμβάνουν θάλλιο, όπως το φυσιολογικό μυοκάρδιο. Ανάλογα με την χρονική συμπεριφορά τους τα ελλείμματα χωρίζονται σε:

Σταθερά ελλείμματα που αντιστοιχούν σε εμφραγματικές περιοχές.

Αναστρέψιμα (πλήρως ή μερικώς) ελλείμματα που αντιστοιχούν σε ισχαιμικές περιοχές του μυοκαρδίου. Άλλα παθολογικά ευρήματα που μπορούν να παρατηρηθούν είναι η αυξημένη πνευμονική πρόσληψη TL-201 και η παροδική ισχαιμική διάταση της αριστερής κοιλίας.

 

Iσοτοπική κοιλιογραφία καρδιάς

Δίδεται ενδοφλέβια ραδιενεργό τεχνήτιο. Καθώς αυτό ανακατεύεται με το αίμα και περνά από τις καρδιακές κοιλότητες, λαμβάνονται με την γ-κάμερα εικόνες των κοιλοτήτων της καρδιάς στην συστολή και διαστολή και συγκρίνονται μεταξύ τους.

Έτσι υπολογίζεται το κλάσμα εξώθησης που είναι από ένας από τους καλύτερους δείκτες λειτουργικότητας της καρδιάς.

Συμπερασματικά

Το σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου είναι μια απεικονιστική τεχνική με την οποία ελέγχεται η αιμάτωση του καρδιακού μυός (μυοκαρδίου). Το σπινθηρογράφημα ανήκει στις λεγόμενες μη επεμβατικές διαγνωστικές τεχνικές. Τις περισσότερες φορές πραγματοποιείται σε συνδυασμό με δοκιμασία κο­πώσεως. Με το σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου μπορεί να απεικονισθεί η εντόπιση και το μέγεθος των ελλειμμάτων αιματώσεως και μ' αυτόν τον τρόπο να εκτιμηθεί η σοβαρότητα της στεφανιαίας νόσου. Εκτός από τη διάγνωση, με αυτή την εξέταση μπορεί να εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητα της αντιστηθαγχικής αγωγής, η ύπαρξη βιωσίμου ("ζωντανού") μυοκαρδίου σε ασθενείς με δυσλειτουργούσα ("αδύναμη") καρδιά, καθώς επίσης και η μελλοντική έκβαση των ασθε­νών που υπέστησαν έμφραγμα ή πάσχουν από στεφανιαία νόσο. Αν ο θεράπων καρδιολόγος το κρίνει αναγκαίο, ο έλεγχος του ασθενούς μπορεί να συνεχισθεί περαιτέρω με καρδιακό καθετηριασμό και στεφανιογραφία.