Αναίμακτη στεφανιογραφία
Οι καρδιοπάθειες αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου στο δυτικό κόσμο. Η πιο συχνή από αυτές είναι η στεφανιαία νόσος, η δημιουργία δηλαδή αθηρωματικής πλάκας με συγκέντρωση λιπιδίων (χοληστερίνης) στο τοίχωμα των στεφανιαίων αρτηριών. Η αθηρωματική πλάκα περιορίζει τη ροή του αίματος στο μυοκάρδιο (ισχαιμία) και αυτό συνήθως προκαλεί στηθάγχη. Αν η ροή του αίματος στη στεφανιαία αρτηρία διακοπεί απότομα λόγω σχηματισμού θρόμβου, προκαλείται νέκρωση τμήματος του μυοκαρδίου, δηλαδή έμφραγμα.
Για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου πριν προκληθεί έμφραγμα χρησιμοποιούνται διάφορες τεχνικές. Μερικές από αυτές συνάγουν την ύπαρξη στενώσεων στις αρτηρίες μελετώντας τα αποτελέσματα της ελαττωμένης ροής αίματος σε συνθήκες stress. Οι λειτουργικές αυτές μελέτες συνήθως χρησιμοποιούνται ως πρώτη προσέγγιση όταν υπάρχει υποψία στεφανιαίας νόσου.
Η καθοριστική όμως διάγνωση τίθεται με την ανατομική μελέτη των στεφανιαίων αρτηριών.
Για πολλά χρόνια η συμβατική επεμβατική αγγειογραφία (στεφανιογραφία) με εκλεκτική έγχυση σκιαγραφικού υλικού στα στεφανιαία, αποτελεί τη μέθοδο αναφοράς για εκτίμηση στενώσεων των στεφανιαίων αρτηριών. Αν και η μέθοδος αυτή δίνει την καλύτερη δυνατή εκτίμηση για την ύπαρξη αθηρωματικών στενώσεων, υπάρχουν ορισμένοι περιορισμοί:
- Η μέθοδος είναι επεμβατική και συνεπώς έχει έναν μικρό κίνδυνο για επιπλοκές (αιμορραγία, έμφραγμα, διαχωρισμός, εγκεφαλικό επεισόδιο).
- Ο ασθενής και το ιατρικό προσωπικό εκτίθενται σε ακτινοβολία.
- Το σκιαγραφικό υλικό είναι νεφροτοξικό και συνεπώς έχει κίνδυνο νεφρικής βλάβης σε επιβαρημένους ασθενείς.
- Μη επεμβατικές μέθοδοι για εκτίμηση των στεφανιαίων αρτηριών θα ήταν επιθυμητές για αποφυγή των παραπάνω κινδύνων.
- Τα τελευταία χρόνια η μαγνητική και αξονική στεφανιογραφία έχουν αναπτυχθεί σημαντικά και υπόσχονται να υποκαταστήσουν τουλάχιστον κάποιο ποσοστό των επεμβατικών στεφανιογραφιών. Οι προκλήσεις που έχουν να ξεπεράσουν οι αναίμακτες μέθοδοι στεφανιαιογραφίας περιλαμβάνουν το μικρό μέγεθος των στεφανιαίων αγγείων, την ελικοειδή τους πορεία και τη συνεχή κίνηση την οποία παρουσιάζουν τόσο λόγω της καρδιακής συστολής, όσο και λόγω της αναπνευστικής κίνησης της καρδιάς και του διαφράγματος. Επιπλέον, οι στεφανιαίες αρτηρίες βρίσκονται μακριά από το δέρμα, βαθιά μέσα στο θώρακα και γειτονεύουν με μεγάλες αιματικές κοιλότητες και φλέβες, γεγονός που κάνει τη διάκριση τους δυσχερέστερη.