Αποκλειστές των υποδοχέων της αγγειοτασίνης ΙΙ (Σαρτάνες)
Εισαγωγή
Τα φάρμακα της κατηγορίας αυτής είναι ειδικοί ανταγωνιστές των υποδοχέων της αγγειοτασίνης ΙΙ και έχουν ιδιότητες παρόμοιες με των α-ΜΕΑ. Αντίθετα από τους α-ΜΕΑ δεν αναστέλλουν την αποδόμηση της βραδυκινίνης και άλλων κινινών και για το λόγο αυτό δεν φαίνεται να προκαλούν το μόνιμο ξηρό βήχα που συχνά επιπλέκει τη χορήγηση των α-ΜΕΑ. Αποτελούν ως εκ τούτου χρήσιμη εναλλακτική λύση για ασθενείς που πρέπει να διακόψουν τη λήψη κάποιου α-ΜΕΑ εξαιτίας του επίμονου βήχα. Ο ρόλος τους στην θεραπεία της υπέρτασης πρέπει να αποδειχθεί. Για τη δράση τους στην καρδιακή ανεπάρκεια δεν υπάρχουν ακόμη σαφείς ενδείξεις. Θεωρείται πάντως ότι μπορούν να δοθούν, αντί των α-ΜΕΑ, αν οι τελευταίοι δεν είναι ανεκτοί ή και να συγχορηγηθούν για πλήρη αναστολή της αγγειοτασίνης ΙΙ.
Αντενδείξεις: Να αποφεύγονται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Ανεπιθύμητες ενέργειες: Είναι συνήθως ήπιες. Συμπτωματική υπόταση είναι δυνατό να συμβεί ιδιαίτερα σε ασθενείς με μειωμένο ενδοαγγειακό όγκο υγρών (π.χ. λήψη υψηλών δόσεων διουρητικών). Υπερκαλιαιμία και διαταραχές ηπατικής λειτουργίας έχουν παρατηρηθεί.
Προσοχή στη χορήγηση: Οι ανταγωνιστές των υποδοχέων της αγγειοτασίνης ΙΙ πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή σε περιπτώσεις στένωσης της νεφρικής αρτηρίας. Παρακολούθηση της συγκέντρωσης καλίου στον ορό συνιστάται σε περιπτώσεις ασθενών με έκπτωση νεφρικής λειτουργίας και σε ηλικιωμένους ασθενείς. Χαμηλότερες αρχικές δόσεις συνιστώνται σε αυτούς τους ασθενείς.
Λοσαρτάνη
Ενδείξεις: Υπέρταση (επίσης βλ. εισαγωγή).
Προσοχή στη χορήγηση: Βλ. εισαγωγή, επίσης ηπατική δυσλειτουργία (συνιστάται μείωση αρχικής δόσης).
Αντενδείξεις-Aνεπιθύμητες ενέργειες: Βλ. εισαγωγή.
Δοσολογία: Αρχική και συνήθης δόση συντήρησης 50 mg ημερησίως σε μια δόση. Ηλικιωμένοι (>75 χρόνων), μετρίου βαθμού νεφρική δυσλειτουργία, μείωση ενδοαγγεικού όγκου αρχική δόση 25 mg ημερησίως. Εάν κριθεί απαραίτητο μπορεί να αυξηθεί έως 100 mg ημερησίως μετά από αρκετές εβδομάδες.
Μορφές-Περιεκτικότητες:
Iδιοσκευάσματα: Cozaar tab 50, 100 mg.
Ιρβεσαρτάνη
Eνδείξεις, Αντενδείξεις, Ανεπιθύμητες ενέργειες, Αλληλεπιδράσεις, Προσοχή στη χορήγηση: Βλ. Εισαγωγή.
Δοσολογία: 150 - 300 mg ημερησίως.
Μορφές-Περιεκτικότητες:
Iδιοσκευάσματα:
Aprovel: tab 150, 300 mg
Karvea: tab 150, 300 mg.
Bαλσαρτάνη
Ενδείξεις: Ιδιοπαθής υπέρταση.
Αντενδείξεις: Yπερευαισθησία στη δραστική ουσία. Eγκυμοσύνη. Σοβαρή έκπτωση της νεφρικής και ηπατικής λειτουργίας. Xολική κίρρωση και χολόσταση. Πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισμός.
Aνεπιθύμητες ενέργειες: Yπόταση ιδιαίτερα σε άτομα που λαμβάνουν διουρητικά. Kεφαλαλγία, ζάλη. Kοιλιακοί πόνοι, διάρροια. Eκδηλώσεις από το αναπνευστικό (βήχας, ρινίτιδα, φαρυγγίτιδα). Aίσθημα κόπωσης. Aγγειοοίδημα. Aναιμία, ουδετεροπενία, αύξηση κρεατινίνης, καλίου και διαταραχές της ηπατικής λειτουργίας.
Προσοχή στη χορήγηση: Σε ταυτόχρονη χορήγηση καλίου ή καλιοπροστατευτικών κίνδυνος υπερκαλιαιμίας. Σε στένωση της νεφρικής αρτηρίας ή σε σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια κίνδυνος έκπτωσης της νεφρικής λειτουργίας.
Δοσολογία: 160 mg ημερησίως. Σε ηλικιωμένα άτομα, νεφρική και ηπατική ανεπάρκεια μείωση της ημερήσιας δόσης στο ήμισυ. H δόση μπορεί να αυξηθεί έως το διπλάσιο μετά από 4 εβδομάδες ανεπιτυχούς θεραπείας.
Μορφές-Περιεκτικότητες:
Diovan: caps 80, 160 mg.
Dalzad: caps 160 mg και CoDalzad 160+25, 160+12,5
Olmesartan
Ενδείξεις:
Ιδιοπαθής υπέρταση.
Αντενδείξεις:
Βλ. Βαλσαρτάνη.
Ανεπιθύμητες ενέργειες:
Βλ. Βαλσαρτάνη.
Αλληλεπιδράσεις:
Βλ. Βαλσαρτάνη.
Δοσολογία:
20 mg ημερησίως. Μπορεί να αυξηθεί μέχρι 40mg.
Μορφές-Περιεκτικότητες:
Olartan tabl 20 mg
Olartan-plus: tabl 20/25 και 20/12,5 mg
Olmetec tabl 20 mg
Επροσαρτάνη
Ενδείξεις:
Ιδιοπαθής υπέρταση.
Αντενδείξεις:
Κύηση και γαλουχία. Νεφρική και ηπατική ανεπάρκεια. Πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισμός. Υπερευαισθησία στην δραστική ουσία.
Ανεπιθύμητες ενέργειες:
Βλ. Βαλσαρτάνη.
Αλληλεπιδράσεις:
Βλ. Προσοχή στη χορήγηση.
Προσοχή στη χορήγηση:
Σε ταυτόχρονη λήψη καλιοσυντηρητικών διουρητικών ή συμπληρωμάτων καλίου κίνδυνος υπερκαλιαιμίας. Σε σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια κίνδυνος επιδείνωσης της νεφρικής λειτουργίας λόγω της αναστολής της αγγειοτασίνης. Να αποκατασταθεί τυχόν υπονατριαιμία πριν τη χορήγηση. Σε στένωση της νεφρικής αρτηρίας. Σε στένωση της βαλβίδας της αορτής και της μιτροειδούς και σε υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια. Παρακολούθηση της στάθμης του καλίου ιδιαίτερα σε νεφρική ανεπάρκεια και ηλικιωμένα άτομα.
Δοσολογία:
600 mg την ημέρα. Αύξηση μέχρι 800mg αν κριθεί αναγκαίο.
Μορφές-Περιεκτικότητες:
Teveten tabl 400, 600 mg
Καντεσαρτάνη
Ενδείξεις:
Ιδιοπαθής υπέρταση.
Αντενδείξεις:
Βλ. Βαλσαρτάνη.
Ανεπιθύμητες ενέργειες:
Συνήθως είναι ήπιες και παροδικές: κεφαλαλγία, ζάλη, συμπτώματα σαν της γρίππης
από το αναπνευστικό, όπως ρινίτιδα, φαρυγγίτιδα, βρογχίτιδα, βήχας, οσφυαλγία,
αρθραλγίες, μυαλγίες, ναυτία, έμετοι, κοιλιακά άλγη και εξάνθημα (βλ. και
εισαγωγή).
Αλληλεπιδράσεις:
Βλ. Καπτοπρίλη.
Προσοχή στη χορήγηση:
Βλ. Καπτοπρίλη. Ταυτόχρονη χορήγηση με καλιοπροστατευτικά διουρητικά,
συμπληρώματα καλίου ή ηπαρίνη μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα καλίου στο αίμα. Να
διακόπτεται ο θηλασμός.
Δοσολογία:
Έναρξη με 4 mg ημερησίως (2 mg σε νεφρική ή ηπατική βλάβη). Στη συνέχεια η δόση
ρυθμίζεται ανάλογα με την ανταπόκριση. Μέγιστη δόση 16 mg ημερησίως. Δεν υπάρχει
εμπειρία σε παιδιά.
Μορφές-Περιεκτικότητες:
Atacand: tabl 8, 16, 32 mg
Τελμισαρτάνη
Ενδείξεις:
Ιδιοπαθής υπέρταση.
Αντενδείξεις:
Βλ. Βαλσαρτάνη.
Ανεπιθύμητες ενέργειες:
Βλ. Βαλσαρτάνη.
Αλληλεπιδράσεις:
Αυξάνει την υποτασική δράση άλλων αντιυπερτασικών ουσιών.
Προσοχή στη χορήγηση:
Βλ. εισαγωγή. Επίσης σε ηπατική ανεπάρκεια. Σε στένωση μιτροειδούς ή αορτής και σε υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια. Σε ενεργό γαστροδωδεκαδακτυλικό έλκος ή άλλες γαστρεντερικές διαταραχές (κίνδυνος αιμορραγίας).
Δοσολογία:
40 mg ημερησίως. Μπορεί να αυξηθεί μέχρι 80mg, ενώ μερικοί ασθενείς ανταποκρίνονται και με 20 mg ημερησίως.
Μορφές-Περιεκτικότητες:
Micardis tablets 40, 80mg
Pritor tablets 40, 80mg