Οι φυσιολογικές τιμές της χοληστερίνης
Η χοληστερίνη δεν κυκλοφορεί ελεύθερη στο αίμα, αλλά συνδεδεμένη με πρωτεΐνες, σχηματίζοντας τις λιποπρωτεΐνες.
Οι πιο γνωστές λιποπρωτεΐνες είναι η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL) και η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL). Η χοληστερίνη που μεταφέρουν οι λιποπρωτεΐνες αυτές είναι κοινώς γνωστή με τις ονομασίες η «καλή» και η «κακή» χοληστερίνη, αντιστοίχως.
Η LDL μεταφέρει τη χοληστερίνη από το ήπαρ προς τους ιστούς. Όταν η LDL στο αίμα είναι αυξημένη, η περίσσια χοληστερίνησ εναποτίθεται στα τοιχώματα των αγγείων, συμβάλλοντας στη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας. Έτσι, η χοληστερίνη που μεταφέρει η LDL είναι γνωστή ως «κακή» χοληστερίνη.
Η HDL μεταφέρει τη χοληστερίνη από τους ιστούς στο ήπαρ. Με τον τρόπο αυτό μειώνεται η εναπόθεση χοληστερίνης στα αγγεία κι έτσι μειώνεται ο κίνδυνος δημιουργίας αθηρωματικής πλάκας και, συνεπώς, απόφραξης των αγγείων. Για αυτό η χοληστερίνη που μεταφέρεται μέσω της HDL είναι γνωστή ως «καλή» χοληστερίνη.
Ποια είναι τα επιθυμητά επίπεδα χοληστερόλης;
Δεν υπάρχουν φυσιολογικά επίπεδα αλλά επιθυμητά επίπεδα ανάλογα με το άτομο που εξετάζεται.
Κατηγοριοποίηση τιμών ολικής, LDL, HDL χοληστερίνης (σε mg/dl)
Επιθυμητά επίπεδα χοληστερίνης | ||
Ολική χοληστερίνης | LDL-χοληστερίνης | HDL-χοληστερίνη |
< 200 Επιθυμητή | < 100, Ιδανική | < 40 Χαμηλή |
200-239 Οριακά υψηλή | 100-129, Σχεδόν φυσιολογική | > 60 Υψηλή |
>= 240 Υψηλή | 130-159, Οριακά υψηλή | |
160-189, Υψηλή | ||
>190, Πολύ υψηλή |
Όταν η HDL-χοληστερίνη είναι υψηλή θεωρείται προστατευτικός παράγοντας και εξουδετερώνει έναν παράγοντα κινδύνου για στεφανιαία νόσο. Πέρα από την υψηλή LDL-χοληστερίνη, άλλοι παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο είναι το κάπνισμα, η υπέρταση, η χαμηλή τιμή HDL-χοληστερίνη, το οικογενειακό ιστορικό πρώιμης στεφανιαίας νόσου και η ηλικία (άνδρες >45 ετών, γυναίκες >55 ετών). Ο διαβήτης θεωρείται πια ισοδύναμος με στεφανιαία νόσο, και όχι απλώς παράγοντας κινδύνου, όπως παλαιότερα.