Ο φυσιολογικός ρόλος της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων του πλάσματος

Η κύρια φυσιολογική λειτουργία της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων του πλάσματος είναι η μεταφορά των λιπιδίων μεταξύ του ήπατος και των περιφερικών ιστών. Υπάρχουν δύο συστήματα μεταφοράς των λιπιδίων στο αίμα, το εξωγενές και το ενδογενές σύστημα μεταφοράς

 

Η διακίνηση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων γίνεται μέσω της εξωγενούς και ενδογενούς οδού μεταφοράς

Εξωγενές σύστημα μεταφοράς των λιπιδίων

Το εξωγενές σύστημα μεταφοράς των λιπιδίων μεταφέρει το λίπος της τροφής, κυρίως τριγλυκερίδια, στο ήπαρ και τους περιφερικούς ιστούς, με την μορφή των χυλομικρών και των υπολειμμάτων τους.

 

1. Τριγλυκερίδια και χοληστερόλη απορροφώνται στο γαστρεντερικό σωλήνα και συνδέονται μεταξύ τους για να σχηματίσουν  τα χυλομικρά (στην εικόνα CM)

2. Τα χυλομικρά εισέρχονται στη κυκλοφορία του αίματος

3. Στους περιφερικούς ιστούς που περιέχουν λιποπρωτεινική λιπάση (στην εικόνα LPL) τα τριγλυκερίδια των χυλομικρών διασπώνται σε λιπαρά οξέα και γλυκερίνη

4. Τα χυλομικρά γίνονται μικρότερα και ονομάζονται υπολείμματα χυλομικρών (στην εικόνα CM REM)

Άδεια μόρια HDL παράγονται σαν υποπροϊόν της ανωτέρω διαδικασίας (5)

6. 7. 8. Στη συνέχεια τα υπολείμματα χυλομικρών προσλαμβάνονται από το ήπαρ (7) μέσω του υποδοχές των υπολειμμάτων και μεταβολίζονται σε ελεύθερα λιπαρά οξέα και χοληστερίνη (8)

 

Ενδογενές σύστημα μεταφοράς των λιπιδίων

Το ενδογενές σύστημα μεταφοράς των λιπιδίων διακινεί τα λιπίδια μεταξύ του ήπατος και των περιφερικών ιστών. Τα κύρια φορτία είναι τα τριγλυκερίδια (για παροχή ενέργειας) και η χοληστερόλη (σαν δομικό υλικό για τα ανατομικά στοιχεία του κυττάρου και τις στεροειδείς ορμόνες). Για τα τριγλυκερίδια, η κυκλοφορία είναι κατά κύριο λόγο, μονοδρομική, με κατεύθυνση από το ήπαρ προς τους περιφερικούς ιστούς, ενώ η μεταφορά της χοληστερόλης γίνεται και προς τις δύο κατευθύνσεις.

1. Ελεύθερα λιπαρά οξέα και χοληστερόλη που φθάνουν στο ήπαρ ή νεοσχηματίζονται στο ήπαρ, επανασυντίθενται σε λιποπρωτείνες VLDL

2. Οι VLDL εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος μεταξύ των γευμάτων και ταξιδεύουν στους  περιφερικούς ιστούς

3. Στους περιφερικούς ιστούς που περιέχουν λιποπρωτεινική λιπάση (στην εικόνα LPL) τα τριγλυκερίδια των χυλομικρών διασπώνται σε λιπαρά οξέα και γλυκερίνη

4. Οι VLDL γίνονται μικρότερες και ονομάζονται IDL

5. Άδεια μόρια HDL παράγονται σαν υποπροϊόν της ανωτέρω διαδικασίας

6. Οι IDL εισέρχονται στο ήπαρ από τη κυκλοφορία του αίματος

7. Στη συνέχεια μετατρέπονται σε LDL μέσω της ηπατικής λιπάσης (αφαίρεση τριγλυκεριδίων έτσι οι LDL γίνονται πλούσιες σε χοληστερίνη)

8.9. Οι LDL εισέρχονται στη κυκλοφορία και προσλαμβάνονται από τους ιστούς μέσω των LDL υποδοχέων