Στατίνες: Τα φάρμακα για τη θεραπεία της υψηλής χοληστερίνης

Οι στατίνες είναι από τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα φάρμακα στην ιατρική. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι στατίνες μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και θανάτου σε ασθενείς με αποδεδειγμένη στεφανιαία νόσο, καθώς και τα καρδιακά επεισόδια σε ασθενείς με υψηλά επίπεδα χοληστερόλης που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για καρδιακή νόσο.

Η βιοχημική δράση των στατινών

Οι στατίνες μειώνουν τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα κυρίως αναστέλλοντας το ηπατικό ένζυμο που ονομάζεται HMG Co-A αναγωγάση, μειώνοντας έτσι την ικανότητα του ήπατος να παράγει ενδογενή χοληστερόλη.Οι στατίνες προκαλούν σημαντική μείωση της LDL "κακής" χοληστερόλης, μια μέτρια μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων και μια μικρή αύξηση στα επίπεδα της HDL χοληστερόλης ("καλή" χοληστερόλη).

Τρόπος δράσης των στατινών

  • Η κύρια δράση των στατινών δεν είναι αυτή που ο πολύς κόσμος πιστεύει, δηλαδή η ελάττωση της κακής χοληστερίνης

  • Αύξηση της καλής χοληστερίνης και μείωση των τριγλυκεριδίων

  • Μείωση της φλεγμονής (η οποία θεωρείται ότι είναι ένα σημαντικό συστατικό του σχηματισμού της πλάκας και της ρήξης της).

  • Μείωση του σχηματισμού θρόμβων στο αίμα (Σχηματισμός θρόμβου στο σημείο της ρήξης πλάκας είναι η αιτία των περισσότερων καρδιακών επεισοδίων)

  • Επιπλέον, μελέτες έχουν αναφερθεί σε άλλα οφέλη από τις στατίνες, συμπεριλαμβανομένης μιας μειωμένη συχνότητα εμφάνισης της νόσου του Alzheimer, ιδιαίτερα οφέλη σε διαβητικούς, πρόληψη του καταρράκτη, καιμείωση της αρτηριακής πίεσης

  • Μείωση του μεγέθους των αθηρωματικών πλακών στις αρτηρίες

  • Σταθεροποίηση της αθηρωματικής πλάκας, έτσι ώστε να είναι λιγότερο πιθανό να σπάσουν (και συνεπώς μικρότερη πιθανότητα να προκαλέσουν οξύ καρδιακό επεισόδιο).

Ποια είναι η καλύτερη στατίνη;

Η φαρμακευτική θεραπεία της υπερχοληστεριναιμίας στηρίζεται σε μια ομάδα φαρμάκων που ονομάζονται στατίνες.

Πέντε τουλάχιστον στατίνες κυκλοφορούν σήμερα. Ποια όμως είναι καλύτερη για εσάς; Γενικά, οι δράσεις και οι παρενέργειες όλων των στατινών είναι ίδιες, αλλά διαφέρουν σημαντικά στο πόσο αποτελεσματικά μειώνουν την ολική χοληστερόλη και την LDL χοληστερόλη (Κακή χοληστερόλη). Παρατίθενται κατωτέρω οι κυκλοφορούσες στατίνες κατά σειρά αποτελεσματικότητας.

Χημική ουσία Εμπορικό όνομα Αποτελεσμα

τικότης
Rosuvastatin Crestor Δυνατότερη
Atorvastatin Lipitor, Atorstat
Simvastatin Zocor
Pravastatin= Lovastatin Pravachol= Mevacor
Fluvastain Lescol Ασθενέστερη

Το Lescol είναι η λιγότερο ισχυρή στατίνη αλλά και η πιο οικονομική. Πολλοί άνθρωποι μπορούν να επιτύχουν επαρκείς μειώσεις του επιπέδου χοληστερόλης τους με αυτό το φάρμακο.

Όλες οι στατίνες έχουν παρόμοιες παρενέργειες αλλά μερικοί άνθρωποι θα δοκιμάσουν μια παρενέργεια με τη μια στατίνη, όχι όμως με την άλλη. Π.χ. κάποιοι ασθενείς έχουν μυικούς πόνους, τη πιο συχνή παρενέργεια των στατινών, αλλά μόλις αλλάξουν στατίνη αυτοί εξαφανίζονται.

Ποιες είναι οι παρενέργειες των στατινών;

Οι πιο συχνές παρενέργειες των στατινών είναι γαστρεντερικές - ναυτία, στομαχικές διαταραχές.Λιγότερο συχνές είναι πονοκέφαλος, ζάλη, εξάνθημα, και διαταραχές του ύπνου.

Οι στατίνες προκαλούν επίσης αυξήσεις των ηπατικών ενζύμων σε περίπου 1 στους 100 ασθενείς. Με εξετάσεις αίματος, ιδιαίτερα τους πρώτους μήνες από την έναρξη χορήγησης θα πρέπει να ελέγχεται η ηπατοτοξικότητα η οποία είναι ήπια και υποχωρεί με τη διακοπή, μείωση της δόσης ή αλλαγή σε άλλη στατίνη.

Οι στατίνες προκαλούν μυϊκές διαταραχές με μυϊκό πόνο ή αδυναμία σε 5 ή 10% των ασθενών. Στη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων τα συμπτώματα υποχωρούν με διακοπή της στατίνης. Σπάνια - σε λιγότερο από 1 στους 1000 - επαρκής μυϊκή βλάβη μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια ή θάνατο (ραβδομυόλυση).

Οι στατίνες φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου II σε μερικούς ανθρώπους, ίσως περισσότερο συχνά σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.

Υπάρχουν κάποιες περιστασιακές αναφορές που αναφέρουν γνωστικές διαταραχές (δυσκολία στη συγκέντρωση), και μερικές εκθέσεις δείχνουν μια μικρή αύξηση στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.(Σημειωτέον, εντούτοις, άλλες μελέτες έχουν δείξει μια μείωση του κινδύνου του καρκίνου με στατίνες).

Εμπορικά σκευάσματα στατίνης

Lipitor, Atorstat(ατορβαστατίνη)

Lescol(φλουβαστατίνη)

Mevacor(λοβαστατίνη)

Pravachol(πραβαστατίνη)

Zocor, Lepur(σιμβαστατίνη)

Crestor(ροσουβαστατίνη)