Φρούτα
Γενικά
Τα φρούτα αποτελούν βασικό και απαραίτητο συμπλήρωμα στη διατροφή μας αλλά, όπως όλα τα τρόφιμα, κρύβουν κινδύνους που τις περισσότερες φορές οφείλονται στην καταστρεπτική ανθρώπινη παρέμβαση. Η εντατικοποίηση της γεωργικής παραγωγής συνεπάγεται την υπερβολική και πολλές φορές αλόγιστη χρήση μικροβιοκτόνων φυτοφαρμάκων και αζωτούχων λιπασμάτων που αλλοιώνουν ακόμη και τη φυσιογνωμία των φρούτων. Τα παραγόμενα νιτρικά κατάλοιπα έχουν αποδεδειγμένα παρεισφρήσει στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα μολύνοντας έτσι και τα αποθέματα του νερού. Εκτός όμως από το νερό, τα καρκινογόνα νιτρικά κατάλοιπα των φυτοφαρμάκων επιδρούν άμεσα στους καρπούς των φρούτων. H αλλοίωση των φρούτων όμως δεν οφείλεται αποκλειστικά στα φυτοφάρμακα. Στον αγώνα δρόμου για την προμήθεια των μεγάλων αστικών κέντρων με απεριόριστες ποσότητες φρούτων οι πολυπόθητοι καρποί φθείρονται. Δεν είναι λίγες οι φορές που ψάχνοντας τους πάγκους των λαϊκών αγορών και των συνοικιακών οπωροπωλείων ανακαλύπτουμε φρούτα που έχουν γρατσουνιστεί ή χτυπηθεί κατά τη διαδικασία μεταφοράς τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να καταναλώνουμε φρούτα, απλώς να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά.
Επικίνδυνες ουσίες στα φρούτα
Τα φρούτα συμπεριλαμβάνονται στις τροφές εκείνες που μας εφοδιάζουν με όλες τις απαραίτητες βιταμίνες, πρωτεΐνες και ιχνοστοιχεία που είναι αναγκαία για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Όταν τα χημικά στοιχεία που περιέχονται στα φρούτα δεν ξεπερνούν τα φυσιολογικά όρια, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα για την κατανάλωσή τους.
Οι μπανάνες περιέχουν περιττή ποσότητα σεροτονίνης που πρέπει να διασπασθεί από τον οργανισμό για να αφομοιωθεί ευκολότερα. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να καταναλώσουμε πολλές μπανάνες μαζί. Λεμόνια, σταφίδες και βερίκοκα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε κιτρικό οξύ. Σταφύλια και ξηροί καρποί περιέχουν ελαγικά οξέα. Τα κιτρικά και ελαγικά οξέα και οι τανίνες εμποδίζουν την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τον οργανισμό. 0ι σύνθετοι υδρογονάνθρακες, όπως η λιγνίνη, η κυτταρίνη, η πεκτίνη, το πολυσακχαρίδιο της πεντοζάνης και το πολυσακχαρίδιο της εξόζης, είναι εξαιρετικά δύσκολο να διασπασθούν. Δίνουν, δηλαδή, περιττό βάρος. Οι σταφίδες περιέχουν εξαιρετικά μεγάλα ποσοστά λιγνίνης, εξόζης και κυτταρίνης. Τα βερίκοκα περιέχουν πεκτίνη και οι καρύδες περιέχουν αρκετή κυτταρίνη. Τους ευκολότερα αποσυντιθέμενους υδρογονάνθρακες περιέχουν το πεπόνι, το κεράσι, ο ανανάς, το δαμάσκηνο, το πορτοκάλι, το μανταρίνι, το μάγκο, η παπάγια, το ροδάκινο και η μπανάνα.
Φυσικά υπάρχουν και ουσίες που δεν θα έπρεπε να υπάρχουν καθόλου στα φρούτα. Π.χ., λόγω της υπεργονιμοποίησης φράουλες και μήλα μπορεί να περιέχουν νιτρώδη εστέρα. Επίσης τα αποξηραμένα φρούτα πολύ συχνά θειαφίζονται. Τρανό παράδειγμα είναι το βερίκοκο που ψεκάζεται με θειάφι για να πάρει ανοιχτό πορτοκαλί χρώμα αντί του φυσικού του που είναι καφέ πορτοκαλί. Τα βερίκοκα που δεν ψεκάζονται με θειάφι είναι επίσης γευστικότερα από τα υπόλοιπα.
Ο καταναλωτής πρέπει να εντείνει την προσοχή του ως προς το είδος των φρούτων που βρίσκονται στη διάθεσή του. Πρέπει να είμαστε γνώστες των εποχικών φρούτων. Πορτοκάλια και μήλα έχουν σίγουρα υποστεί αλλοίωση καθώς η εποχή τους έχει προ πολλού περάσει. Ύποπτα για αλλοίωση θεωρούνται και τα κεράσια καθώς επίσης τα αχλάδια και τα ακτινίδια. Άφοβα μπορείτε να γευθείτε καρπούζι, πεπόνι, σύκο και μπανάνα. Πρέπει βέβαια να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στο μέγεθος του φρούτου το οποίο δεν πρέπει να είναι υπερβολικό.
Τι πρέπει να κάνετε όταν αγοράζετε φρούτα;
Αναζητήστε φρούτα τα οποία δεν είναι γδαρμένα, παραμορφωμένα, μουχλιασμένα ή ζαρωμένα. Μην ξεχάσετε να κάνετε και το τεστ της μυρωδιάς. Τα περισσότερα ώριμα φρούτα έχουν μια καθαρή, αρωματική μυρωδιά. Αν το προϊόν μυρίζει άσχημα και η επιφάνειά του είναι γλιτσιασμένη, βάλτε το πίσω στον πάγκο. Φεύγοντας από τη λαϊκή αγορά ή το σουπερμάρκετ τοποθετήστε τα φρούτα στην κορυφή της τσάντας ή του καλαθιού σας. Έτσι θα αποφύγετε ανεπιθύμητους «μώλωπες» πάνω στα φρούτα και ο αέρας θα ανακυκλώνεται κρατώντας τα φρέσκα.
Τα φρούτα δεν διαρκούν πολύ στα ράφια του ψυγείου, εξαιρούνται τα μήλα και ορισμένα εσπεριδοειδή. Έχοντας αυτό κατά νου αγοράστε μόνο ό,τι θέλετε να καταναλώσετε τις αμέσως επόμενες ημέρες. Για να κρατήσετε τα φρούτα φρέσκα τοποθετήστε τα στη συντήρηση του ψυγείου σας. Η συντήρηση έχει περισσότερη υγρασία από το υπόλοιπο ψυγείο και θα βοηθήσει τα φρούτα να διατηρηθούν φρέσκα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Προτού καταναλώσετε οποιοδήποτε φρούτο πρέπει να το πλύνετε με ζεστό νερό. Πρέπει να θυμάστε ότι σχεδόν όλα τα φρούτα έχουν ψεκαστεί με μικροβιοκτόνα φάρμακα, γι' αυτό και πρέπει να ξεφλουδίσετε και να πετάξετε τη φλούδα φρούτων όπως είναι τα πεπόνια. Τα μήλα πρέπει να τα τρίψετε με μαλακή βούρτσα κάτω από ζεστό νερό.
Χρήσιμο θα ήταν να ελέγχετε κατά διαστήματα τη θερμοκρασία του ψυγείου σας. Για υψηλότερη δυνατή ασφάλεια ο διακόπτης πρέπει να βρίσκεται μεταξύ -15°C και -40°C. Δυστυχώς σε ορισμένα σουπερμάρκετ δεν γίνεται καλή συντήρηση των φρούτων που φθάνουν στα χέρια του καταναλωτή. Φυλάξτε τα κομμένα φρούτα σε αεροστεγείς πλαστικές σακούλες ή σφραγισμένα μπολ στο ψυγεία σας. Αν θα τα φάτε στο σπίτι σας, καλό θα ήταν να τα αφήσετε στο ψυγείο προτού τα σερβίρετε. Αν βρεθείτε σε κατασκήνωση ή σε κάποιο υπαίθριο πικνίκ, τοποθετήστε τα φρούτα σε φορητό ψυγείο, κατά προτίμηση στη σκιά.
Για να κρατήσετε τα φρούτα σε καλό επίπεδο υγιεινής πρέπει να τα καθαρίσετε όσο καλύτερα μπορείτε. Μικρόβια και βακτήρια δεν μπορούν να ζήσουν σε καθαρές επιφάνειες. Οπότε πρέπει να πλύνετε και μετά να στεγνώσετε τα χέρια σας, όλα τα εξαρτήματα μαγειρικής, τα κουζινικά σκεύη και τα πιάτα στα οποία θα σερβίρετε τα φρούτα.
Για να αποφύγετε τυχόν δυσάρεστες συνέπειες καλό θα ήταν να μην καταναλώσετε περισσότερο από μια συγκεκριμένη ποσότητα φρούτων ανά φορά. Δεν πρέπει να φάτε πάνω από μία μπανάνα, ένα φλιτζάνι του τσαγιού φράουλες, μια φέτα πεπόνι, δύο φέτες καρπούζι, ένα φλιτζάνι του τσαγιού βερίκοκα, ένα μεγάλο ροδάκινο, δύο σύκα και ένα φλιτζάνι του τσαγιού σταφύλια.