Σακχαρώδης διαβήτης και σεξουαλική (στυτική) ανεπάρκεια

Η διαταραχή της στύσης είναι ένα πρόβλημα που επηρεάζει την ποιότητα ζωής μέσα στην οικογένεια και το περιβάλλον του διαβητικού.

Ένα πρόβλημα που το κρατά βαθιά κρυφό ο διαβητικός, αλλά και ο άνδρας χωρίς σάκχαρο, όπως πολλές φορές κρατά κρυφή και την ίδια του τη νόσο. Ένα πρόβλημα που τουλάχιστον σήμερα με την από του στόματος χορηγούμενη θεραπεία μπορεί να λυθεί ανώδυνα, από τον ίδιο του το διαβητολόγο ή τον οικογενειακό του γιατρό, αφού βέβαια προηγούμενα το φανερώσει σε αυτούς.

Ως δυσλειτουργία της στύσης ορίζεται η ανικανότητα του ατόμου να επιτύχει ή να διατηρήσει τη στύση του πέους του για μια ικανοποιητική σεξουαλική επαφή.

Αιτιολογία

Η αιτιολογία στο σακχαρώδη διαβήτη είναι πολυπαραγοντική. Δυνατόν να συνδέεται με τις επιπλοκές της νόσου όπως νευροπάθεια (ιδιαίτερα του αυτονόμου) και αγγειοπάθεια που μπορεί να αφορά τόσο την προσαγωγό οδό για την αιμάτωση του πέους όσο και το απαγωγό φλεβικό δίκτυο.

Επιπλέον δυνατόν να σχετίζεται με τη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων που παίρνει ο διαβητικός για τη θεραπεία συμπαρομαρτουσών καταστάσεων όπως υπέρτασης, υπερλιπιδαιμίας, στεφανιαίας νόσου, και άλλων. Ενώ σε αρκετές περιπτώσεις συνυπάρχουν και ψυχογενή αίτια όπως κατάθλιψη, έντονο άγχος, φοβίες.

Τέλος, δεν πρέπει να παραλείψει κανείς παράγοντες που αφορούν στον ίδιο τον τρόπο ζωής του ατόμου, όπως το κάπνισμα, η κατάχρηση αλκοολού χων ποτών και ειδών διατροφής (παχυσαρκία).

Από επιδημιολογικά δεδομένα φαίνεται ότι η στυτική δυσλειτουργία συμβαίνει στο 50-70% των ανδρών με σακχαρώδη διαβήτη. Η συχνότης κυμαίνεται από 9% για τις ηλικίες 20-29 ετών και αυξάνει προοδευτικά σε ποσοστό μέχρι και 95% στην ηλικία των 70 ετών.

Ποσοστό >50% των ανδρών με σακχαρώδη διαβήτη παρουσιάζουν προβλήματα στύσης μετά από 10 χρόνια από τη διάγνωση της νόσου.

Ενώ τέλος υπολογίζεται ότι κάποιας μορφής στυτική δυσλειτουργία επηρεάζει περίπου 30.000.000 άνδρες στις ΗΠΑ.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να επαναλάβω και να τονίσω ότι η στύση του πέους είναι ένα νευραγγειακό φαινόμενο.

Με άλλα λόγια είναι ένα καθαρά αγγειακό γεγονός κάτω από την επίδραση κυρίως του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Έτσι η αυτόνομη νευροπάθεια που παρατηρείται σε διαβητικά άτομα με μακρά διάρκεια διαβήτη και συγχρόνως όχι καλή ρύθμιση, επηρεάζει νευρικές εντολές που μεταφέρονται από τον εγκέφαλο στο πέος. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη διαταραχή των νευρικών ώσεων (λειτουργίας του παρασυμπαθητικού) που ελέγχουν την αιματική ροή εντός και εκτός του πέους, ήτοι τη διόγκωση του οργάνου (στύση) και εν συνεχεία τη χάλασή του.

Εδώ θα πρέπει να τονιστεί και ο ρόλος του νιτρικού οξέος που αποτελεί τον κύριο μεταβιβαστή των νευρικών ώσεων στο στυτικό ιστό του πέους, δηλαδή μηνυμάτων που προκαλούν τη χάλαση των λείων μυϊκών ινών των σηραγγωδών σωμάτων, την πλήρωσή τους με αίμα, με τελικό αποτέλεσμα τη στύση του πέους.

Σήμερα υπάρχουν μελέτες στη βιβλιογραφία που δείχνουν μείωση της δραστικότητας του μονοξειδίου του αζώτου με την πάροδο της ηλικίας, καθώς επίσης και επί παρουσίας σακχαρώδη διαβήτη.

Πριν προχωρήσω στη θεραπευτική αντιμετώπιση του προβλήματος, θα ήθελα να αναφερθώ στους παράγοντες που απαιτούνται για τη δημιουργία και τη διατήρηση της στύσης, αυτοί είναι:

• Επαρκής επιθυμία και διέγερση

• Επαρκή επίπεδα τεστοστερόνης

• Ανατομικώς φυσιολογικό πέος

• Επαρκής αρτηριακή εισροή αίματος

• Αποτελεσματική σύγκλιση του φλεβικού απαγωγού δικτύου

• Ακεραιότητα του αυτόνομου Ν.Σ. και αισθητη ρίων νευρικών οδών.

Θεραπεία

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας λίγα χρόνια πριν αποτελούσε προνόμιο των ειδικών με τρεις κυρίως άξονες.

α) Την ενδοσηραγγώδη χορήγηση αγγειοδραστικών ουσιών παπαβερίνης, φαιντολαμίνης, προσταγλανδίνης Ε1 (ενδοπεϊκές ενέσεις)

β) Τις συσκευές δημιουργίας κενού (αρνητικής πίεσης)

Πρόκειται για αντλίες δημιουργίας κενού με τελικό αποτέλεσμα την είσοδο αίματος στα σηραγγώδη σώματα και διάταση του πέους.

γ) Τις πεϊκές προθέσεις (χειρουργική αντιμετώπιση)

Σήμερα η από του στόματος φαρμακοθεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας αποτέλεσε επανάστα ση στην αντιμετώπιση του προβλήματος και σε όλες τις ανασκοπήσεις της βιβλιογραφίας, φαίνεται ότι αποτελεί και πρέπει να αποτελεί την πρώτη μορφή θεραπείας στα χέρια όχι των ειδικών, αλλά στα χέρια του θεράποντος ιατρού (διαβητολόγου, παθολόγου, γενικού ιατρού) και επί αστοχίας ή αναποτελεσματικότητας να προχωρεί κανείς στις ήδη αναφερθείσες μορφές θεραπείας.

Πράγματι, η έγκριση της σιλδεναφίλης (Viagra) από το FDA (Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων) το 1998 με μόνη ένδειξη τη δυσλειτουργία της στύσης, αποτέλεσε τον σηματοδότη της μεγάλης αλλαγής, τόσο στη διαγνωστική προσέγγιση του προβλήματος όσο και στην αντιμετώπιση των πασχόντων.

Το φάρμακο χορηγείται σε δόση 50mg λαμβανόμενο περίπου 60/λεπτά πριν τη σεξουαλική πράξη και με βάση την αποτελεσματικότητά του και την ανοχή του, η δόση μπορεί να αυξηθεί στα 100mg εφ' άπαξ. Η δράση του φαρμάκου μπορεί να εκδηλωθεί σε διάστημα από 25' /λεπτά έως και 1 ώρα μετά την από του στόματος λήψη και παραμένει δραστικό 4 έως 5 ώρες μετά, βοηθώντας στην επίτευξη στύσεων. Καλόν είναι να λαμβάνεται με κενό στομάχι.

Το φάρμακο έχει ευρύ πεδίο δράσης και είναι κατάλληλο και δραστικό τόσο στην οργανική όσο και στην ψυχογενή αιτιολογία της στυτικής δυσλειτουργίας. Όσον αφορά στο σακχαρώδη διαβήτη, από διάφορες μελέτες φαίνεται ότι παρουσιάζει αποτελεσματικότητα σε ποσοστό περίπου 60% των περιπτώσεων. Η αποτελεσματικότητα αφορά και στους δύο τύπους σακχαρώδη διαβήτη ανεξάρτητα από τη βαρύτητα της νόσου.

Όπως όλα τα φάρμακα παρουσιάζει κάποιες ανεπιθύμητες ενέργειες ήπιου χαρακτήρα και σε πολύ μικρό ποσοστό ασθενών, ενώ απαγορεύεται αυστηρώς η συγχορήγησή του σε άτομα που παίρνουν νιτρώδη για στεφανιαίο πρόβλημα. Μοναδική αντένδειξη.

Έτσι, είναι απαραίτητη η ιατρική συνταγή, όπως και για κάθε φάρμακο που χορηγείται από το φαρμακείο, με μόνη διαφορά ότι η αγορά του συγκεκριμένου φαρμάκου γίνεται συνήθως από φαρμακείο κάποιας άλλης γειτονιάς. Είπαμε και στην αρχή, μυστικό.

Πολύ σύντομα στη θεραπευτική φαρέτρα του γιατρού θα προστεθούν και άλλα φάρμακα για την από του στόματος αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας που βρίσκονται στο στάδιο της τελικής δοκιμής. Ήδη, τις ώρες που γράφεται αυτό το κείμενο κυκλοφόρησε στην Ελλάδα ένα νέο φάρμακο, η υδροχλωρική απομορφίνη (Uprima) υπό μορφή υπογλώσσιων δισκίων των 2 και 3mg, είναι όμως ακόμη νωρίς για να εκφράσουμε άποψη για τη δράση του σε διαβητικούς ασθενείς.

Τελειώνοντας θέλω να τονίσω ότι κάθε διαβητικός πρέπει να αποκαλύψει στο γιατρό του το πρόβλημα που τον απασχολεί, αυτόν και τη σύντροφό του, γιατί σήμερα πλέον μπορεί τις περισσότερες φορές να βοηθηθεί αποτελεσματικά, ενώ παράλληλα ο κάθε γιατρός που παρακολουθεί διαβητικούς ασθενείς πρέπει να αναζητήσει αυτό το κομμάτι της ζωής των ασθενών του.

Πιστεύω ότι ο καθένας από εμάς στοχεύει όχι μόνο στη βελτίωση των τιμών της γλυκόζης, της χοληστερίνης, ή της αρτηριακής πίεσης, αλλά και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών του και το σεξ αποτελεί το κερασάκι στο άγχος της καθημερινότητας.

Α. Κοφίνης