Καρδιοπάθειες και άσκηση

Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια (ΥΜ)

Ο διαγνωστικός έλεγχος και η εκτίμηση ενός αθλητή με ΥΜ περιορίζεται σε αναίμακτες τεχνικές, και συγκεκριμένα στο ιστορικό, την κλινική εξέταση, το υπερηχοκαρδιογράφημα, το ηλεκτροκαρδιογράφημα και την 24ωρη κατά Holter καταγραφή του ηλεκτροκαρδιογράφηματος.

Η πρόσφατη αναγνώριση γονιδίων που ευθύνονται για τη νόσο, θέτει τη βάση για τη γονιδιακή πλέον διάγνωση, στο άμεσο μέλλον.

• Αθλητές με αναμφισβήτητα διεγνωσμένη ΥΜ θα πρέπει να περιορίζονται σε αθλήματα μικρής έντασης (κατηγορία ΙΑ).

• Με βάση την παρατήρηση ότι ο κίνδυνος αιφνιδίου καρδιακού θανάτου μπορεί να μειωθεί σε ασθενείς με ΥΜ μεγαλύτερης ηλικίας, θα πρέπει να υπάρχει μια σχετικά ελαστικότητα σε επιλεγμένους αθλητές ηλικίας >30 ετών, για τους οποίους κάθε μία από τις ακόλουθες κλινικές παραμέτρους απουσιάζει:

• κοιλιακή ταχυκαρδία (εμμένουσα ή μη-εμμένουσα) σε 24ωρη Holter καταγραφή,

• οικογενειακό ιστορικό αιφνιδίου θανάτου, οφειλόμενου σε ΥΜ, ιδιαίτερα εάν εμφανίστηκε σε ηλικίες <40 ετών

• ιστορικό συγκοπτικού ή άλλου ανάλογου επεισοδίου με απώλεια συνείδησης

• σοβαρές αιμοδυναμικές διαταραχές όπως ενδοκοιλοτική κλίση πίεσης στο χώρο εξόδου της αρ. κοιλίας >50 mmHg

• πτώση της αρτηριακής πίεση κατά την άσκηση

• μετρίου έως σοβαρού βαθμού ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας, διάταση αριστερού κόλπου (>50mm) ή παροξυσμική κολπική μαρμαρυγή και

• παρουσία παθολογικής μυοκαρδιακής αιμάτωσης

Αρρυθμιογόνος μυοκαρδιοπάθεια της δεξιάς κοιλίας

Αθλητές με αυτή τη πάθηση θα πρέπει να αποφεύγουν όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα.

Μυοκαρδίτιδα

Ασθενείς με πιθανή μυοκαρδίτιδα θα πρέπει να απέχουν από όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα για μια περίοδο τουλάχιστον 6 μηνών από την εγκατάσταση της κλινικής συμπτωματολογίας της νόσου.

Πριν την επαναδραστηριοποίησή  τους, οι αθλητές θα πρέπει να επανεκτιμούνται ως προς τη λειτουργικότητα των κοιλιών, τόσο σε ηρεμία όσο και σε άσκηση (με δυναμικό υπερηχοκαρδιογράφημα ή ραδιοϊσοτοπική κοιλιογραφία και Holter 24ωρου).

Αρρυθμίες

Γενικά, όλοι οι αθλητές που παρουσιάζουν σοβαρές καρδιακές αρρυθμίες θα πρέπει να έχουν:

• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Υπερηχοκαρδιογράφημα
• Δοκιμασία κοπώσεως
• 24ωρη Holter καταγραφή (εάν είναι δυνατόν, κατά τη διάρκεια της άσκησης της συγκεκριμένης αθλητικής δραστηριότητας.

Κατάχρηση ουσιών/φαρμάκων όπως η κοκαϊνη μπορεί να είναι υπεύθυνη για την εμφάνιση απειλητικών για τη ζωή κοιλιακών αρρυθμιών.

Α. Διαταραχές της λειτουργίας του φλεβοκόμβου (S.N.)

Η φλεβοκομβική ταχυκαρδία και η φλεβοκομβική βραδυκαρδία δε θεωρούνται παθολογικά ευρήματα και δεν απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση.
Το ίδιο ισχύει και για τις κολπικές αρρυθμίες, εκτός εάν προκαλούν εξεσημασμένη βραδυκαρδία με συνοδό συμπτωματολογία.
Ασυμπτωματική φλεβοκομβική παύση <3 sec θεωρείται ασήμαντη. Μεγαλύτερης διάρκειας παύσεις, φλεβοκομβοκολπικός αποκλεισμός και σύνδρομο νοσούντος φλεβοκόμβου θεωρούνται παθολογικά και χρήζουν:

• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Holter 24ωρου
• δοκιμασία κόπωσης

Σε συγκοπτικό ή προσυγκοπτικό επεισόδιο κατά τη διάρκεια τη άσκησης θα πρέπει ο αθλητής να υποβληθεί σε ηλεκτροφυσιολογική μελέτη

1. Αθλητές με φυσιολογική ή "δομικά παθολογική καρδιά" στους οποίους ο βραδυκαρδιακός ρυθμός επιταχύνεται κατάλληλα με τη φυσική δραστηριότητα, μπορούν να ακολουθήσουν όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα.

2. Αθλητές που παρουσίασαν συγκοπτικό ή προσυγκοπτικό επεισόδιο δε θα πρέπει να ασκούνται σε αθλήματα στα οποία η πιθανότητα έστω και στιγμιαίας απώλειας συνείδησης θα ήταν μοιραία καταστροφική, μέχρις ότου διευκρινισθεί η αιτιολογία και αντιμετωπιστεί - εάν είναι απαραίτητο.

3. Αθλητές που παρουσιάζουν καταβολή και κόπωση άμεσα συνδεδεμένη με αρρυθμίες, θα πρέπει να θεραπεύονται και μόνον όταν παραμείνουν ασυμπτωματικοί για ένα διάστημα 3-6 μηνών υπό αγωγή, θα μπορούν να αθλούνται σε συναγωνιστικά αθλήματα, μετά από ιατρική επανεκτίμηση.

4. Αθλητές με συμπτωματικό σύνδρομο ταχυκαρδίας/βραδυκαρδίας ή εξεσημασμένη φλεβοκομβική ταχυκαρδία, θα πρέπει να θεραπεύονται. Εάν παραμείνουν ασυμπτωματικοί για ένα διάστημα 3-6 μηνών, μπορούν να λάβουν μέρος σε συναγωνιστικά αθλήματα μικρής έντασης (Κατηγορία ΙΑ).

5. Αθλητές με μόνιμο τεχνητό βηματοδότη θα πρέπει να αποφεύγουν αθλήματα που μπορεί να προκαλέσει σωματική σύγκρουση, επειδή ένας τέτοιος τραυματισμός θα έχει σαν αποτέλεσμα σοβαρή βλάβη στο βηματοδοτικό σύστημα.

Β. Πρώϊμες κολπικές συστολές (Π.κ.Σ.)

Σε κάθε περίπτωση απουσίας δομικής καρδιοπάθειας και ταυτόχρονης απουσίας συμπτωμάτων, δεν απαιτείται περαιτέρω έλεγχος, εκτός από ηλεκτροκαρδιογράφημα. Οι αθλητές αυτοί μπορούν να λάβουν μέρος σε όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα.

Γ. Κολπικός πτερυγισμός (σε απουσία συνδρόμου W.P.W)

Ο κολπικός πτερυγισμός θα πρέπει να διερευνηθεί αρχικά με υπερηχοκαρδιογράφημα, με σκοπό την εκτίμηση της καρδιαγγειακής δομής και λειτουργίας. Εξαιτίας της πιθανότητας να εμφανιστούν επεισόδια ταχείας, κοιλιακής ανταπόκρισης εάν ο κολπικός πτερυγισμός μεταπέσει σε 1:1, απαιτείται ηλεκτροκαρδιογραφική καταγραφή κατά τη διάρκεια της άσκησης, ηλεκτροκαρδιογράφημα και 24ωρη Holter καταγραφή.
1. Αθλητές με κολπικό πτερυγισμό επί απουσίας οργανικής καρδιοπάθειας, που διατηρούν μια κοιλιακή ανταπόκριση ανάλογη με τη φλεβοκομβική ταχυκαρδία κατά τη διάρκεια της φυσικής δραστηριότητας, ενώ λαμβάνουν θεραπεία με καρδιοτονωτικές γλυκοσίδες, β-blockers ή ανταγωνιστές ασβεστίου, μπορούν να λάβουν μέρος σε συναγωνιστικά αθλήματα, μικρής έντασης (κατηγορία ΙΑ), με την προειδοποίηση ότι ταχεία 1:1 ανταπόκριση είναι πιθανόν να συμβεί. Πάντως, πλήρης δραστηριότητα σε όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα δεν πρέπει να επιτρέπεται, εκτός εάν οι αθλητές παραμείνουν χωρίς την αρρυθμία για 3-6 μήνες, με ή χωρίς θεραπευτική παρέμβαση.

2. Αθλητές με οργανική καρδιοπάθεια και κολπικό πτερυγισμό μπορούν να λάβουν μέρος σε συναγωνιστικά αθλήματα μικρής έντασης (κατηγορία ΙΑ) μετά από την παρέλευση ενός 6μήνου χωρίς επεισόδιο κολπικού πτερυγισμού.

Δ. Κολπική Μαρμαρυγή (σε απουσία συνδρόμου προδιέγερσης)

Η κολπική μαρμαρυγή είναι συχνότερα εμφανιζόμενη από τον κολπικό πτερυγισμό (παροξυσμική/χρονία). Η εκτίμηση των αθλητών αυτών θα πρέπει να περιλαμβάνει:

α) τον έλεγχο της θυρεοειδικής λειτουργίας

β)έλεγχο στεφανιαίας νόσου, υπέρτασης

γ) έλεγχος της κοιλιακής ανταπόκρισης κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης αθλητικής δραστηριότητας

δ) ΗΚΓ 12 απαγωγών

ε) 24ωρη Holter καταγραφή

στ) υπερηχοκαρδιογράφημα.

1. Αθλητές με κολπική μαρμαρυγή επί απουσίας οργανικής καρδιοπάθειας, που διατηρούν μια κοιλιακή ανταπόκριση ανάλογη με την φλεβοκομβική ταχυκαρδία κατά τη διάρκεια της φυσικής δραστηριότητας, ενώ λαμβάνουν/ ή όχι αγωγή με καρδιοτονωτικές γλυκοσίδες, β-blockers ή ανταγωνιστές ασβεστίου, μπορούν να λάβουν μέρος σε όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα.

2. Αθλητές με κολπική μαρμαρυγή επί εδάφους οργανικής καρδιοπάθειας, που διατηρούν ανάλογη κοιλιακή ανταπόκριση (με την ανωτέρω ομάδα), με ή χωρίς αγωγή, μπορούν να λαμβάνουν μέρος σε αθλήματα που περιορίζονται στα όρια της συνοδού καρδιοπάθειας.

3. Αθλητές που χρήζουν αντιπηκτικής αγωγής δε θα πρέπει να ασχολούνται με αθλήματα που μπορεί να προκαλέσουν σωματική σύγκρουση.

Ε. Φλεβοκομβική και κολπική ταχυκαρδία επανεισόδου (σε απουσία προδιέγερσης)

1. Aθλητές με υπερκοιλιακή ταχυκαρδία επανεισόδου ή κολπική ταχυκαρδία, επί απουσίας οργανικής καρδιοπάθειας που διατηρούν μια κοιλιακή ανταπόκριση ανάλογη με τη φλεβοκομβική ταχυκαρδία κατά τη διάρκεια της φυσικής δραστηριότητας, με ή χωρίς θεραπεία, μπορούν να λάβουν μέρος σε όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα.

2. Αθλητές με υπόστρωμα οργανικής καρδιοπάθειας, θα πρέπει να περιορίζονται στα αθλήματα που επιτρέπει η συνυπάρχουσα καρδιοπάθεια.

ΣΤ. Πρώϊμες κομβικές συστολές

1. Αθλητές με φυσιολογική καρδιά και φυσιολογική ανταπόκριση της καρδιακής συχνότητας στη σωματική δραστηριότητα, χωρίς επεισόδιο εμμένουσας ταχυκαρδίας, μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμούς.

2. Αθλητές με οργανική καρδιοπάθεια, θα πρέπει να περιορίζονται στα αθλήματα που επιτρέπει η συνυπάρχουσα καρδιοπάθεια.

Θ. Υπερκοιλιακή ταχυκαρδία

1. Αθλητές που είναι ασυμπτωματικοί και εμφανίζουν υπερκοιλιακή ταχυκαρδία αναπαραγώμενη με την άσκηση, και στους οποίους έχει επιτευχθεί πρόληψη των υποτροπών με θεραπευτική παρέμβαση, μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμούς.

2. Αθλητές που εμφανίζουν σποραδικές υποτροπές υπερκοιλιακής ταχυκαρδίας μη-σχετιζόμενες με την άσκηση, θα πρέπει να θεραπεύονται. Ασυμπτωματικοί αθλητές που εμφανίζουν επεισόδια υπερκοιλιακής ταχυκαρδίας μεταξύ 5-10 sec, που δεν αυξάνουν σε διάρκεια κατά την άσκηση, μπορούν να αθλούνται και αυτοί χωρίς περιορισμούς.

3. Αθλητές με συγκοπτικό/προσυγκοπτικό επεισόδιο, έντονο αίσθημα προκάρδιων παλμών ή σοβαρή οργανική καρδιοπάθεια σε συνδυασμό με την ανωτέρω αρρυθμία θα πρέπει να αποφεύγουν όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα μέχρις ότου θεραπευθούν επαρκώς και παραμείνουν χωρίς υποτροπή για τουλάχιστον 6 μήνες, οπότε μπορούν να αθλούνται όσον αφορά στα μικρής έντασης συναγωνιστικά αθλήματα (κατηγορία ΙΑ).
4. Στους αθλητές που έχουν υποβληθεί σε επιτυχή κατάλυση με ραδιοσυχνότητα (ablation) και είναι ασυμπτωτικοί χωρίς να προκαλείται αρρυθμία κατά τον Η.Φ.Ε του  follow-up, ή δεν παρουσιάζουν υποτροπή της ταχυκαρδίας 3-6 μήνες μετά το ablation, επιτρέπονται όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα.

η)  Κοιλιακή προδιέγερση  (σύνδρομο Wolff-Parkinson-White)

1) Αθλητές χωρίς οργανική καρδιοπάθεια ή ιστορικό ταχυκαρδίας (ιδιαίτερα σε ηλικίες >20 ετών) μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμό.

2) Αθλητές με επεισόδια κολποκοιλιακής ταχυκαρδίας επανεισόδου θα πρέπει να θεραπεύονται.

3) Αθλητές με επεισόδια κολπικής ταχυαρρυθμίας (πτερυγισμού/μαρμαρυγής), στους οποίους η μέγιστη κοιλιακή ανταπόκριση στην ηρεμία (χωρίς θεραπεία), σαν αποτέλεσμα της σύνδεσης πάνω από το επικουρικό δεμάτιο είναι μικρότερο ή ίσο από 240 b.p.m και δεν εμφανίζουν συγκοπτικό /προσυγκοπτικό επεισόδιο, φαίνεται να είναι χαμηλού κινδύνου για αιφνίδιο καρδιακό θάνατο, και κατά συνέπεια μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμούς. Πάντως, οι αθλητές με πολύ ταχεία κοιλιακή ανταπόκριση θα πρέπει να θεωρούνται υποψήφιοι για διενέργεια ablation στο επικουρικό δεμάτιο. Αθλητές, με συγκοπτικό/προσυγκοπτικό επεισόδιο ή παροξυσμό υπερκοιλιακής ταχυαρρυθμίας με μέγιστη κοιλιακή ανταπόκριση ηρεμίας (χωρίς θεραπεία) μεγαλύτερο ή ίσο 240 b.p.m περιορίζονται  σε αθλήματα μικρής έντασης (κατηγορία ΙΑ), και υποβάλλονται σε κατάλυση με ραδιοσυχνότητα (ablation).

4) Αθλητές που έχουν υποβληθεί σε επιτυχή χειρουργική κατάλυση (ablation) του επικουρικού δεματίου, οι οποίοι είναι ασυμπτωματικού και έχουν φυσιολογική κολποκοιλιακοί αγωγή, χωρίς έκλυση αρρυθμιών στον Η.Φ.Ε του follow-up ή χωρίς την εμφάνιση σποραδικών υποτροπών ταχυκαρδίας για 3-6 μήνες μετά την επέμβαση, μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμούς. Σε επιλεγμένους αθλητές, η επιθυμία για δραστηριοποίηση σε συγκεκριμένα συναγωνιστικά αθλήματα, μπορεί να αποτελέσει ένδειξη για κατάλυση (ablation) του επικουρικού δεματίου.

θ) Πρώϊμες  Κοιλιακές συστολές (Π.Κ.Σ)

Η αρχική διερεύνηση γίνεται με ΗΚΓ-12 απαγωγών, δοκιμασία κόπωσης ECHO,και 24ωρη καταγραφή Holter. Ακόμα και επί απουσίας διαπιστωμένης οργανικής καρδιοπάθειας, εάν παρατηρείται αύξηση του αριθμού των Π.Κ.Σ ή εμφανίζεται σύμπλοκη κοιλιακή αρρυθμία κατά τη διάρκεια της άσκησης, θα πρέπει να ακολουθεί καρδιακός καθετηριασμός/στεφανιογραφία προκειμένου να αποκαλυφθούν άλλες παθολογικές καταστάσεις (στεφανιαία νόσος, συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων αγγείων, αρρυθμιογόνος δυσπλασία της δεξιάς κοιλίας, καρδιακοί όγκοι ή μυοκαρδιοπάθεια).

1) Αθλητές χωρίς οργανική καρδιοπάθεια, που εμφανίζουν Π.Κ.Σ στην ηρεμία, κατά την διάρκεια της άσκησης και στη δοκιμασία κόπωσης, μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμούς. Εάν  οι Π.Κ.Σ αυξάνουν σε συχνότητα κατά τη διάρκεια της άσκησης ή στη δοκιμασία κόπωσης και προκαλούν συμπτώματα (απώλεια συνείδησης, αδυναμία, καταβολή ή δύσπνοια), οι αθλητές θα πρέπει να περιορίζονται σε συναγωνιστικά αθλήματα μικρής έντασης  (κατηγορία ΙΑ).

2) Αθλητές με οργανική καρδιοπάθεια που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου για πρόκληση αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, και εμφανίζουν Π.Κ.Σ  (υπό ή χωρίς θεραπεία), θα πρέπει να περιορίζονται σε αθλήματα μικρής έντασης (κατηγορία ΙΑ).

ι) Κοιλιακή Ταχυκαρδία

1) Αθλητές με εμμένουση ή μη-εμμένουσα κοιλιακή ταχυκαρδία δεν θα πρέπει να αθλούνται για τουλάχιστον 6 μήνες μετά το τελευταίο επεισόδιο κοιλιακής ταχυκαρδίας, ανεξάρτητα από το εάν θεραπεύονται ή όχι (με φάρμακα, κατάλυση, με ραδιοσυχνότητα ή χειρουργική εκτομή). Εάν δεν παρατηρούνται κλινικές υποτροπές, και δεν εκλύεται κοιλιακή ταχυκαρδία κατά την άσκηση, την δοκιμασία κόπωσης ή τον Η.Φ.Ε, και οι αθλητές δεν πάσχουν από υποκείμενη οργανική καρδιοπάθεια, μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμούς. Για τους αθλητές με υποκείμενη οργανική καρδιοπάθεια και κοιλιακή ταχυκαρδία, τα συναγωνιστικά αθλήματα μέσης και μεγάλης έντασης αντενδείκνυνται.

Εξαίρεση σ'αυτή τη γενική σύσταση αποτελούν οι ασυμπτωματικοί αθλητές με βραχέα επεισόδια (<8-10 διαδοχικές κοιλιακές συστολές) μη-εμμένουσας μονόμορφης κοιλιακής ταχυκαρδίας, με καρδιακή συχνότητα < 150 bpm, και χωρίς διαπιστωμένη οργανική καρδιοπάθεια ( με αναίμακτες και αιματηρές τεχνικές).Αυτοί οι αθλητές δεν φαίνονται να βρίσκονατι σε αυξημένο κίνδυνο αιφνίδιου καρδιακού θανάτου. Εάν λοιπόν, κατά τη δοκιμασία κόπωσης παρατηρείται καταστολή της κοιλιακής ταχυκαρδίας ή μη-επιδείνωση σε σχέση με την ηρεμία, επιτρέπεται η ενασχόληση με όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα, χωρίς περιορισμούς.

2) Για τους αθλητές με εμφυτευμένο αυτόματο απινιδωτή ή αντιταχυκαρδιακό βηματοδότη, όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα μέση και μεγάλης έντασης αντεδείκνυνται. Επίσης ακόμα και τα αθλήματα μικρής έντασης (κατηγορία ΙΑ) που δεν αποτελούν σοβαρό κίνδυνο τραυματισμού του απινιδωτού, αντεδείκνυνται για ένα διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών μετά το τελευταίο επεισόδιο κοιλιακής αρρυθμίας για το οποίο χρειάστηκε ηλεκτρική παρέμβαση (βηματοδότηση,  απινίδωση, καρδιομετατροπή).

κ) Κοιλιακός Πτερυγισμός και Κοιλιακή Μαρμαρυγή

Αθλητές  με καρδιακή ανακοπή ως αποτέλεσμα των ανωτέρων καταστάσεων, δεν θα πρέπει να λαμβάνουν μέρος σε συναγωνιστικά αθλήματα μέσης και μεγάλης έντασης, ανεξάρτητα από το εάν συνυπάρχει ή όχι οργανική καρδιοπάθεια. Πάντως, οι αθλητές που δεν είχαν επεισόδιο κοιλιακού πτερυγισμού ή κοιλιακής μαρμαρυγής για ένα  διάστημα  6 μηνών υπό θεραπευτική αγωγή, μπορούν να αθλούνται σε δραστηριότητες μικρής έντασης (κατηγορία ΙΑ).

λ) Κολποκοιλιακός Αποκλεισμός Πρώτου βαθμού

Εάν το σύμπλεγμα QRS ΗΚΓ είναι φυσιολογικό, δεν χρειάζεται άλλη διερεύνηση πέραν του ΗΚΓ 12 απαγωγών. Εάν όμως το QRS  δεν είναι φυσιολογικό ή το PR διάστημα είναι ιδιαίτερα παρατεταμένο ( μεγαλύτερο ή ίσο 0,3),θα πρέπει οι αθλητές να υποβληθούν σε δοκιμασία κόπωσης, 24ωρη Holter καταγραφή, υπερηχοκαρδιογράφημα και ηλεκτροφυσιολογική μελέτη.

Αθλητές που είναι ασυμπτωματικοί, χωρίς συνυπάρχουσα οργανική καρδιοπάθεια, και στους οποίους ο κολποκοιλιακός αποκλεισμός πρώτου βαθμού δεν επιδεινώνεται στην κόπωση, μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμούς. Εάν συνυπάρχει οργανική καρδιοπάθεια, η φύση και η βαρύτητα της καθορίζει τους περιορισμούς που θα επιβληθούν.

μ) Δεύτερου βαθμού κολποκοιλιακός αποκλεισμός, τύπου Ι (Wenckebach)
1. Αθλητές με φυσιολογική καρδιά και χωρίς επιδείνωση του κολποκοιλιακού αποκλεισμού στην κόπωση ή την αποκατάσταση (recovery), μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμούς.

2. Αθλητές με οργανική καρδιοπάθεια, στους οποίους ο κολποκοιλιακός αποκλεισμός εξαφανίζεται ή δεν επιδεινώνεται στην κόπωση ή την αποκατάσταση, μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμούς, εκτός εάν αυτό αντενδείκνυται λόγω της υποκείμενης καρδιοπάθειας.

3. Αθλητές ασυμπτωματικοί, στους οποίους ο κολποκοιλιακός αποκλεισμός δευτέρου βαθμού - τύπου Ι εμφανίζεται ή επιδεινώνεται κατά την κόπωση ή την αποκατάσταση, θα πρέπει να διερευνώνται περαιτέρω και πιθανώς χρήζουν μόνιμης βηματοδότησης. Τέτοιοι αθλητές μπορούν να λαμβάνουν μέρος σε συναγωνιστικά αθλήματα μικρής έντασης (κατηγορία ΙΑ).

Δευτέρου βαθμού κολποκοιλιακός αποκλεισμός, τύπου ΙΙ

Οι ασθενείς αυτοί θα πρέπει να υποβάλλονται σε εμφύτευση μόνιμου τεχνητού βηματοδότηση πριν από οποιασδήποτε αθλητική δραστηριότητα.

ν) Συγγενής πλήρης κολποκοιλιακός αποκλεισμός

1.  Αθλητές με φυσιολογική καρδιά και φυσιολογική καρδιακή λειτουργία, χωρίς ιστορικό συγκοπτικού / προσυγκοπτικού επεισοδίου, με βραχύ σύμπλεγμα QRS, κοιλιακή συχνότητα ηρεμίας >40-50 bpm που αυξάνεται στην προσπάθεια, καθόλου ή μόνο περιστασιακά εμφανιζόμενες πρώϊμες κοιλιακές συστολές και χωρίς επεισόδιο κοιλιακής ταχυκαρδίας κατά τη διάρκεια της άσκησης, μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμούς.

3. Αθλητές με κοιλιακή αρρυθμία, συμπτώματα κόπωσης, προσυγκοπτικό/συγκοπτικό επεισόδιο, θα πρέπει να υποβληθούν σε εμφύτευση μόνιμου τεχνητού βημοδότη πριν την ενασχόληση με συναγωνιστικά αθλήματα, αφού προηγουμένως κάνουν μια δοκιμασία κόπωσης ανάλογη με το συγκεκριμένο άθλημα, προκειμένου να επιβεβαιωθεί το γεγονός ότι η βηματοδοτική συχνότητα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της εν λόγω άθλησης.

ξ. Επίκτητος πλήρης κολποκοιλιακός αποκλεισμός

Η κατάσταση αυτή απαιτεί την εμφύτευση μόνιμου τεχνητού βηματοδότη πριν την οποιαδήποτε αθλητική δραστηριότητα.

o. Πλήρης αποκλεισμός δεξιού σκέλους (RBBB)

Αθλητές χωρίς κοιλιακές αρρυθμίες, που δεν αναπτύσσουν κολποκοιλιακό αποκλεισμό κατά την κόπωση και είναι ασυμπτωματικοί, μπορούν να θλούνται χωρίς περιορισμούς.

π. Πλήρες αριστερού σκέλους (LBBB)

1. Μεγαλύτερης ηλικίας αθλητές με επίκτητο LBBB θα πρέπει να ακολουθούν τις συστάσεις που αφορούν το RBBB.

2. Aθλητές με φυσιολογικό H-V διάστημα (που βρίσκεται στην ηλεκτροφυσιολογική μελέτη) και φυσιολογική κολποκοιλιακή σύνδεση που απαντά στη βηματοδότηση, μπορούν να αθλούνται χωρίς περιορισμούς.

3. Αθλητές με παθολογική κολποκοιλιακή σύνδεση, και H-V διάστημα > 90 ms ή αποκλεισμό His-Purkingje, θα πρέπει να υποβάλλονται σε εμφύτευση βηματοδότη.

Συγγενές μακρύ QT διάστημα

Αθλητές με παρατεταμένο QT ή QTU διάστημα (σύνδρομο LQT) βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για αιφνίδιο καρδιακό θάνατο κατά τη διάρκεια της άσκησης, και κατά συνέπεια θα πρέπει να περιορίζονται από όλα τα συναγωνιστικά αθλήματα.

Τύποι άσκησης

Τα sports μπορούν να διακριθούν ανάλογα με:

α. τον τύπο της εκτελούμενης άσκησης

β. τον κίνδυνο σωματικού τραυματισμού από σύγκρουση

γ. Τα επακόλουθα συγκοπής

Η άσκηση διακρίνεται σε:

Α. Δυναμική (μεταβολή του μήκους του μυός και κίνηση της άρθρωσης με ρυθμικές συσπάσεις)

Β. Στατική (σχετικά μεγάλη ενδομυϊκή δύναμη με μικρή ή καθόλου μεταβολή στο μήκος του μυός ή στην κίνηση της άρθρωσης).

 Η δυναμική άσκηση εκτελείται από μια μεγάλη μάζα μυών που προκαλεί αξιόλογη αύξηση στην κατανάλωση Ο2 με αποτέλεσμα σημαντική αύξηση της καρδιακής παροχής της καρδιακής συχνότητας, του όγκου παλμού και της συστολικής αρτηριακής πίεσης, μέτρια αύξηση της μέσης αρτηριακής πίεσης και πτώση της διαστολικής αρτηριακής πίεσης, και σημαντική ελάττωση των ολικών περιφερικών αντιστάσεων.

Αντίθετα η στατική άσκηση, προκαλεί μικρή αύξηση στην κατανάλωση Ο2, στην καρδιακή παροχή και την καρδιακή συχνότητα και καμία αλλαγή στον όγκο παλμού. Παράλληλα προκαλεί αξιόλογη αύξηση της συστολικής, της διαστολικής και της μέσης αρτηριακής πίεσης και καμία αξιόλογη αλλαγή των ολικών περιφερικών αντιστάσεων.

Επομένως, η δυναμική άσκηση προκαλεί πρωτοπαθώς υπερφόρτωση όγκου στην αριστερά κοιλία ενώ η στατική άσκηση προκαλεί υπερφόρτωση πίεσης στο καρδιαγγειακό σύστημα.

Αθλητές που ασχολούνται με sports με υψηλό φορτίο "δυναμικής άσκησης", παρουσιάζουν μεγάλη απόλυτη αύξηση της μάζας της αριστερής κοιλίας και διάταση της κοιλότητας (έκκεντρη υπερτροφία). Αυτή η έκκεντρη υπερτροφία αυξάνεται σταδιακά σε σχέση με την μέγιστη πρόσληψη Ο2.

Αθλητές που ασχολούνται με sports με υψηλό φορτίο "στατικής άσκησης", παρουσιάζουν επίσης αύξηση της μάζας της αριστερής κοιλίας αλλά χωρίς διάταση της κοιλότητας (συγκεντρική υπερτροφία). Η συγκεντρική υπερτροφία δε σχετίζεται με τη μέγιστη πρόσληψη Ο2.

Αθλητές που ασχολούνται με sports με υψηλό φορτίο τόσο "δυναμικής" όσο και "στατικής" άσκησης παρουσιάζουν μια συνδυασμένη εικόνα συγκεντρικής και έκκεντρης υπερτροφίας της αριστερής κοιλίας.

Ταξινόμηση των sports

Aνάλογα με του δύο γενικούς τύπους άσκησης

α. δυναμικής

β. στατικής

Κάθε spοrt ταξινομείται βάσει της ένταση της δυναμικής ή της στατικής άσκησης (χαμηλή, μέτρια, υψηλή) που απαιτείται για την εκτέλεση του κατά τη διάρκεια συναγωνισμού.

1. Κατηγορία ΙΙΙ C (υψηλής έντασης στατική ή δυναμική άσκηση)

2. Κατηγορία ΙΙ Β (μέτριας έντασης στατική ή δυναμική άσκηση)

3. Κατηγορία ΙΑ (χαμηλής έντασης στατική ή δυναμική άσκηση)

Κατά τη διάρκεια όλων των συναγωνιστικών αθλημάτων το συναισθηματικό υπόστρωμα του αθλητή, μπορεί να προκαλέσει αύξηση της συμπαθητικής διέγερσης με αποτέλεσμα η αυξημένη συγκέντρωση των κατεχολαμινών να οδηγεί σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης, της καρδιακής συχνότητας και της μυοκαρδιακής συσπαστικότητας, παράλληλα με την αύξηση των μυοκαρδιακών απαιτήσεων σε Ο2.

Επίσης λόγω της αυξημένης συμπαθητικής δραστηριότητας μπορεί να προκληθούν αρρυθμίες ή να επιδεινωθεί μια ήδη υπάρχουσα μυοκαρδιακή ισχαιμία.

Η περιβαλλοντική έκθεση κατά τη διάρκεια συναγωνιστικών αθλημάτων θα πρέπει να λαμβάνεται υπ' όψιν. Η άθληση σε υψηλά υψόμετρα ή κάτω από το νερό μπορεί να προκαλέσει μείωση της διαθεσιμότητας του Ο2 ενώ υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με υγρασία μπορεί να αυξήσουν το φορτίο μυοκαρδιακού έργου για την ίδια ένταση άσκησης.

	Χαμηλής έντασης    δυναμική άσκηση	Μέτριας έντασης δυναμική άσκηση	Υψηλής έντασης δυναμική άσκηση
Χαμηλής έντασης στατική άσκηση	Μπιλιάρδο Βowling Cricket Γκολφ  Σκοποβολή	Mπέϊζμπολ Πινκ-πονκ Τένις Βόλλευ	Μπάντμιντον Cross-country Σκι Χόκεϋ Βάδην Ρακέτες Τρέξιμο (μεγάλων αποστάσεων) Ποδόσφαιρο Sκουός Τένις
Μέτριας έντασης στατική άσκηση	Τοξοβολία Αγώνες αυτοκινήτου Καταδύσεις Ιππασία Αγώνες μοτοσικλέτας	Ξιφασκία Αλμα Καλλιτεχνικό πατινάζ Aμερικανικό ποδόσφαιρο  Ράγκμπι Tρέξιμο Σέρφινγκ Συγχρονισμένη Κολύμβηση	Μπάσκετ Χόκευ πάγου Cross-country Σκι Αυστραλέζικο ποδοσφαίρο Hacrosse Τρέξιμο (μέσων αποστάσεων) Κολύμβηση Χαντμπολ
Υψηλής έντασης στατική άσκηση	Bobsledding Ρίψεις Γυμναστική Καράτε/judo Huge Ιστιοπλοϊα Ορειβασία Σκι θαλάσσης Αρση βαρών Γουϊντσερφιγκ	Βody building Downhill skiing  Πάλη	Μποξ Καγιάκ Ποδηλασία Δέκαθλο Κωπηλασία Αγωνιστικό πατινάζ