Στεφανιαία νόσος και οξύ στεφανιαίο σύνδρομο (ΟΣΣ)

Ο όρος Οξέα Στεφανιαία Σύνδρομα (ΟΣΣ) (ή απλά οξύ καρδιακό επεισόδιο) χρησιμοποιείται για να το φάσμα των κλινικών διαταραχών που προκαλούνται από την οξεία ισχαιμία του μυοκαρδίουκαι περιλαμβάνει την ασταθή στηθάγχη, το έμφραγμα του μυοκαρδίου χωρίς ανάσπαση του ST, το έμφραγμα του μυοκαρδίου με ανάσπαση του ST και τον αιφνίδιο θάνατο. Οι τρεις πρώτες καταστάσεις τροφοδοτούν με 2 εκατομμύρια εισαγωγές τα νοσοκομεία και το 30% όλων των θανάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες κάθε έτος.

Παρά τη σημαντική πρόοδο στη διάγνωση και τη θεραπεία, δεκάδες ζωές χάνονται κάθε έτος λόγω των καθυστερήσεων στη διάγνωση, της αποτυχίας να εφαρμοστούν οι σύγχρονες ισχυρές φαρμακολογικές και επεμβατικές θεραπείες και της πλημμελούς εφαρμογής των δευτερογενών προληπτικών μέτρων.

Στηθάγχη είναι, σύμφωνα με την ετυμολογία της λέξης, ό πόνος (άγχος) στο στήθος πού οφείλεται σε πλημμελή αιμάτωση της καρδιάς.

Υπάρχουν δυο κύριες μορφές στηθάγχης:

ή σταθερή στηθάγχη.

και ή ασταθής στηθάγχη

Σταθερή στηθάγχη είναι ή στηθάγχη πού εμφανίζεται κατά την κόπωση και ασταθής στηθάγχη, σε αντιδιαστολή, είναι ή στηθάγχη πού εμφανίζεται σε ηρεμία.

Έμφραγμα του μυοκαρδίου λέγεται ή αιφνίδια διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος σε κάποια από τις στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς. Αυτό έχει ως συνέπεια την πολύ σοβαρή ισχαιμία και συνήθως νέκρωση του αντίστοιχου τμήματος της καρδιάς πού αιματώνεται από την αποφραγμένη στεφανιαία αρτηρία.

Αιφνίδιος καρδιακός θάνατος είναι ό φυσικός και απρόσμενος θάνατος λόγω καρδιακών αιτίων, με απότομη απώλεια των αισθήσεων, μέσα σε διάστημα μιας ώρας από την έναρξη των συμπτωμάτων.

Που οφείλονται τα ΟΣΣ

Υπάρχουν όμως περιπτώσεις, (καθώς η διαδικασία της αύξησης μια αθηρωματικής πλάκας δεν οδεύει με βαθμιαία βήματα, αλλά με θορυβώδη άλματα) που μια προϋπάρχουσα στένωση μπορεί να αποτελέσει τον υπόβαθρο για πλήρη, ή σχεδόν πλήρη, απόφραξη του αγγείου με δημιουργία θρόμβου και τότε μιλάμε για πραγματικά επείγουσες καταστάσεις, τα οξέα στεφανιαία σύνδρομα που περιλαμβάνουν κυρίως την ασταθή στηθάγχη και το έμφραγμα του μυοκαρδίου. Στο έμφραγμα νεκρώνεται μια περιοχή της καρδιάς από έλλειψη αίματος. Άμεσες ή απώτερες συνέπειες της στεφανιαίας νόσου, μπορούν να είναι η καρδιακή ανεπάρκεια, αρρυθμίες και ο αιφνίδιος θάνατος.

Οι στεφανιαίες αρτηρίες με την πάροδο του χρόνου υφίστανται απόφραξη από προεξοχές πού προβάλλουν προς τον αυλό τους και ονομάζονται αθηρωματικές πλάκες. Κάθε αθηρωματική πλάκα αποτελείται από ένα λιπώδη πυρήνα πού περιβάλλεται από ινώδη κάψα. Στη μεγάλη πλειονότητα τους τα οξέα στεφανιαία σύνδρομα οφείλονται σε ρήξη αυτής της κάψας πού μπορεί να συμβεί τόσο σε ηρεμία όσο και σε έντονη προσπάθεια, συγκινησιακή φόρτιση ή μετά από βαρύ γεύμα. Στη συνέχεια πάνω σε αυτή τη ρήξη δημιουργείται θρόμβος ο οποίος ανάλογα με το μέγεθός του προκαλεί στένωση του αγγείου και υποαιμάτωση του μυοκαρδίου και ισχαιμία.

Είναι αξιοσημείωτο οτι ή πλειονότητα των άθηρωματικών πλακών πού υφίστανται ρήξη και οδηγούν σε οξέα στεφανιαία σύνδρομα δεν προκαλούν σημαντική στένωση του αυλού των στεφανιαίων αρτηριών (συνήθως ή στένωση είναι <50%) και επομένως δεν προκαλούν συμπτώματα στηθάγχης κόπωσης.

Σε αντίθεση με τα οξέα στεφανιαία σύνδρομα ή σταθερή στηθάγχη οφείλεται σε σταθερές αθηρωματικές πλάκες πού προκαλούν σημαντική χρόνια στένωση (>50-70%) των στεφανιαίων αρτηριών. Λόγω του ότι ή στένωση αυτή εγκαθίσταται προοδευτικά στο χρόνο, δίδεται το απαραίτητο χρονικό περιθώριο δημιουργίας παράπλευρης κυκλοφορίας με αποτέλεσμα το μυοκάρδιο να αιματώνεται από αυτήν. Τέτοιες αθηρωματικές πλάκες είναι σταθερές και συνήθως δεν ρήγνυνται. Ωστόσο σε περίπτωση ρήξης ενδέχεται να μην εκδηλωθεί έμφραγμα του μυοκαρδίου, ή και αν εκδηλωθεί διατρέχει πολύ ελαφρότερα λόγω της ύπαρξης παράπλευρης κυκλοφορίας πού προστατεύει το μυοκάρδιο. Πρόληψη των καρδιακών επεισοδίων

Συχνότητα ΟΣΣ

Σε μια πρόσφατη δημοσίευση σε βρετανικό περιοδικό παρακολουθήθηκαν για 3 έτη (2002-2003) 91.106 υγιή άτομα. Στο τέλος της 3ετίας 2024 άτομα εμφάνισαν κάποιο οξύ καρδιαγγειακό επεισόδιο από τα οποία 42% ήταν οξέα στεφανιαία σύνδρομα. Η εκατοστιαία αναλογία των επιμέρους οξέων στεφανιαίων συνδρόμων ήταν:

Κλινικά Χαρακτηριστικά των Οξέων Στεφανιαίων Συνδρόμων

Η εξέλιξη της αθηρωματικής πλάκας και η κλινική έκφραση της στεφανιαίας νόσου

Περισσότερα