Αρτηριακή υπέρταση και νεφρική λειτουργία

Η υπέρταση συνδέεται με μία σχέση αιτίου και αιτιατού με τις νεφρικές παθήσεις και γενικότερα οι καρδιαγγειακές παθήσεις συσχετίζονται στενά με τη χρόνια νεφρική νόσο. Ο σακχαρώδης διαβήτη μαζί με την υπέρταση ευθύνονται για τη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων νεφρικής ανεπάρκειας τελικού σταδίου. Απλά και η επίπτωση της ήπιας νεφρικής ανεπάρκειας (κρεατινίνη ορού >1,5 mg) κυμαίνεται από 1,5-10% στις διάφορες μελέτες υπερτασικών ατόμων και συσχετίζεται σημαντικά με αυξημένη καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνητότητα.

Λαμβάνοντας ως πρότυπο φυσικής εξέλιξης τη διαβητική νεφροπάθεια, η αύξηση της κρεατινίνης του ορού αποτελεί ένα καθυστερημένο σημείο νεφρικής βλάβης, όταν η νεφρική λειτουργία έχει μειωθεί αρκετό σημαντικά. Αντίθετα, σε πολύ πρωιμότερα στάδια νεφρικής βλάβης είναι δυνατή η ανίχνευση της αυξημένης απέκκρισης λευκώματος στα ούρα. Η ανεύρεση πρωτεϊνουρίας (αλβουμίνη ούρων 24ώρου >200 mg) ή μικροαλβουμινουρίας (αλβουμίνη ούρων 24ώρου 20 – 200 mg) σηματοδοτεί αυξημένο κίν­δυνο για καρδιαγγειακά συμβάματα τόσο σε διαβητικούς όσο και σε μη διαβητικούς υπερτασικούς ασθενείς. Η μικροαλβουμινουρία θεωρείται δείκτης ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας και γενικότερα δείκτης διάχυτου αγγειακής βλάβης που δεν περιορίζεται μόνο στο νεφρικό σπείραμα.

Για την πρόληψη και καθυστέρηση της εξέλιξης της νεφρικής βλάβης απαιτείται επιθετική ρύθμιση της πίεσης σε επίπεδα <130/85 mmHg και αν συνυπάρχει σακχαρώδης διαβήτης και σε επίπεδα <120/80 mmHg αν υπάρχει έκδηλη πρωτεινουρία.

Για την επίτευξη αυτών των τιμών στόχων της πίεσης στις περισσότερες των περιπτώσεων απαιτείται συνδυασμός δύο ή περισσότερων αντιυπερτασικών φαρμάκων. Στα χορηγούμενα φάρμακα ιδιαίτερα ωφέλιμη έχει αποδειχθεί η χορήγηση φαρμάκων που αναστέλλουν το σύστημα ρενίνης -αγγειοτασίνης- αλδοστερόνης λόγω τηε ευαισθησίας του απαγωγού αρτηριολίου στην αγγειοτασσίνης. Σε ασθενείς με διαβητική νεφροπάθεια πρόσφατες μελέτες υποστηρίζουν την χορήγηση αναστολέων των υποδοχέων της αγγειοτασσίνης Ι ή αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης ή και το συνδυασμό τους για μεγαλύτερη νεφροπροστασία. Αντίθετα σε μη διαβητική υπερτασική νεφροπάθεια η υπεροχή των αναστολέων του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης είναι καλά εδραιωμένη.